در این مقاله بخوانید
مقدمه
زنبور عسل از جمله حشرههایی است، که از دیرباز به دلیل تولید عسل مورد توجه بشر بوده است. زنبورهای یک کندو شامل سه نوع ملکه، زنبور نر و رنبور کارگر هستند. انتهای بدن زنبور کارگر گرد است در حالی که قسمت انتهایی بدن زنبور ملکه نوک تیز است. این راه آسانترین روش شناسایی زنبور ملکه است. اما سایر روشهای فوق العاده شناسایی زنبور کارگر از دیگر زنبورها را میتوانید با استفاده از آموزش زنبورداری یاد بگیرید و در این کار استاد شوید.
معرفی زنبور کارگر و بررسی وظایف حیرت انگیزشان
با استفاده از آموزش پرورش زنبور متوجه میشوید که زنبور کارگر در تابستان 38 روز و در زمستان 6 ماه زنده است. طول عمر هر زنبور بستگی به موقعیتش در کلنی دارد. اولین گروهی که سر از تخم در میآورند کارگرانی هستند که به ملکه برای بزرگ کردن کلنی کمک خواهند کرد و این کارگران در تغدیه لاروهای جدید به ملکه کمک میکنند. این لاروها همان ملکههای کوچک هستند و تمام این اتفاقات در تابستان شروع شده و در پاییز تمام میشود. ملکههای جوان در زمستان به خواب میروند و برای حفاظت از خود شاخکها و بالهایشان را پنهان میکنند تا زنده بمانند. به طور کلی زنبورهای کارگر، کوچکترین اعضای درون کندو، اکثریت زنبورهای یک کلنی را تشکیل میدهند.
زنبورهای کارگر و ملکه از تخمهای لقاح شده به وجود میآیند. بدن یک زنبور کارگر از موهای کرکی و چند شاخه پوشیده شده است که گرده گل را جمع آوری کرده و به تنظیم دمای بدن زنبور کمک میکند. زنبور کارگر به نسبت سایر زنبورها یعنی زنبور ملکه و زنبور نر جسه کوچکتری دارد. دوره آموزش زنبورداری به شما کمک میکند تا با جزئیات بیشتری از زنبورهای کارگر و سایر زنبورها آشنا شوید.
به طور کلی شناسایی زنبور برای یک زنبوردار بسیار حیاتی و مهم است زیرا با شناختن زنبورها میتواند زنبورستان خود را حفظ کند و به افزایش جمعیت و کلنی آن کمک کند. در این بین شناخت و مطالعهی زنبور کارگر بسیار مهم است. زیرا این زنبورها پرستار نوزادان و محافظین خوبی هستند. به بیان دیگر تمامی وظایف و مسئولیتهای کندو بر دوش زنبور کارگر است که در ادامه به معرفی برخی از این مسئولیتها میپردازیم.
- رفتن به خارج از کندو و تهیه عسل از شیره گلها
- تغذیه نوزادان
- تهیه صمغ برای پوشاندن شکاف و روزنهها
- تهیه آب برای ادامه حیات و نمک برای رشد نوزادان
- نگهبانی و رسیدن به وضع نوزادان و پرستاری از آنان
- انبار کردن اندوختهها و مرمت کندو.
به طور کلی تعدادی از کارگران، شیره به کندو میآورند و به مامورهای حمل و نقل، تحویل میدهند و آنها نیز عسل را دریافت و انبار میکنند. در ورودی لانه چندین زنبور، از کندو پاسداری میکنند و مانع ورود سایر حشرات بیگانه میشوند. عدهای دیگر مامور نظافت هستند و فضولات زنبورهای نر که کاری جز خوردن عسل ندارند را بیرون میبرند. چندین زنبور هم با بال زدن پیوسته حرارت کندو را تعدیل و هوا را تهویه میکنند.
بررسی تفاوتهای زنبور نر و زنبور ملکه
زنبورها به خاطر عسل و موم به عنوان محصولات طبیعی از مدتها پیش مورد اهمیت قرار دارند و برای همین عدهای به شناسایی آنها و نحوه نگهداری از آنها برای تولید عسل روی آوردند. در این بین متوجه شدهاند که انواع مختلفی از زنبورها وجود دارند که به سه دسته زنبور نر، کارگر و زنبور ملکه تقسیم میشوند که هر کدام تفاوتهایی با یکدیگر و وظایف مختلفی بر عهده دارند. در بررسی تفاوتهای زنبور نر با زنبور ملکه ابتدا به معرفی زنبور نر میپردازیم:
زنبور نر از تخم بدون نطفه به وجود میآید و جثه آنها از زنبورهای کارگر، بزرگتر است و در هر کندو تا6000عدد از آن ممکن است موجود باشد. زنبور نر تا22روز عمر میکند و وظیفه آن جفت گیری با ملکه است و از روز هشتم تولد، قابلیت جفت گیری دارد. زنبورهای نر در اوایل عمر خود به وسیله کارگرها تغذیه میشوند. زنبورهای نر مانند دیگر زنبورها دارای نیش نیستند. سر و بالهای زنبورهای نر بزرگ است. توانایی جمع کردن گرد و شهد گل را ندارند.
شناسایی ملکه یکی از مهمترین وظایف هر زنبوردار است زیرا این موجود میتواند با قدرت خود یک کلنی را مدیریت کند و نبود ملکه در کندو به معنای تمام شدن جمعیت زنبورها است. اصطلاح زنبور ملکه به طور معمول برای یک مونث بالغ است که در کندو زندگی میکند. ملکهها از لاروهایی که توسط زنبورهای کارگر انتخاب میشوند و مخصوصا به منظور تبدیل شدن به بلوغ جنسی تغذیه میشوند. به طور معمول تنها یک فرد بالغ به عنوان ملکه ملایم در یک کندو وجود دارد. که در این صورت زنبورها معمولا از او پیروی میکنند و به شدت از او محافظت میکنند. ملکه باکره در زمان جفت گیری به طور متوسط با 7 الی 10زنبور نر جفت گیری میکند که البته این تعداد ممکن است به 20 زنبور هم برسد.
ملکه تنها زنبور ماده با قابلیت تولید مثل در یک کلنی است به این صورت که ملکهی باکره و زنبورهای نر قادرند همراه هم تا چندین کیلومتر از کندوی خود پرواز کنند اما در صورت نبود نر بالغ در محدودهی پروازش، ملکه ممکن است به قدری از کندو دور شود که توانایی برگشت مجدد به کندو را نداشته باشد. زنبور ملکه به نقطه تجمع زنبوران نر رفته و در آن جا جفت گیری میکند. بهترین راه پرورش و تولید زنبورهای نر به تعداد کافی این است که یکی یا دو تا شان زنبور نر در کندوهای اصلی، انتخاب شده قرار دهند و کندو را با شربت قند50 درصد و گرده گل تغذیه کنتد. علاوه بر تولید مثل، ملکه وظیفه حفظ و نظم بخشیدن به کندو را بر عهده دارد به این صورت که زنبور ملکه نوعی ماده تولید میکند که به آن جوهر ملکه یا فرومون گفته میشود.
تولید این ماده باعث میشود سایر زنبورها از وجود ملکه در کندو آگاه شوند و به فعالیت خود ادامه دهند. اگر این ماده تولید نشود و ملکه در کندو نباشد زنبورهای کارگر و سایر زنبورها کار اصلی خود را رها کرده و نظم در کندو به هم میریزد و ممکن است بقای کندو و زنبورداری به راحتی از هم پاشیده و از بین برود.
زنبور ملکه در نژادهای مختلف زنبور عسل نیز شکل و شمایل متفاوتی دارد. اما به طور کلی ملکه دارای جثه بزرگتری نسبت به زنبوران نر و زنبوران کارگر است و همچنین پاهای زنبور ملکه فاقد سبد گرده است. زیرا زنبور ملکه هیچ گاه برای جمع آوری گرده گل از کندو خارج نمیشود. برای شناسایی ملکه و شناسایی سایر زنبورها میتوانید از پکیج تصویری آموزش زنبورداری استفاده کنید.
جمع بندی
شناسایی زنبور برای زنبوردار بسیار مهم است. او باید به طور دقیق زنبور نر، زنبور کارگر و ملکه را تشخیص دهد تا بتواند زنبورداری خود را مدیریت کند. برای مثال باید بداند زنبور عسل نر یکی از مهمترین زنبورها در کلنی بوده که وظیفه اصلی آن جفت گیری با ملکه است و از طرفی زنبور کارگر وظیفه حفظ و حراست کندو و زنبورهای دیگر را بر عهده دارد و تهیه عسل و… بر عهده این نوع زنبور است. دوره آموزش زنبورداری بهترین راه برای شناسایی انواع مختلف زنبورها است.