در این مقاله بخوانید
تاثیر نقاشی روی رشد شناختی کودکان چگونه است؟ بهترین راه آموزش نقاشی به کودکان کدام است؟ آیا رشد شخصیت کودکان را با نقاشی کردن آنها میتوان محک زد؟ آیا نقاشی کردن در رشد مهارتهای ذهنی و جسمی کودکان موثر است؟ چگونه آموزش طراحی لباس را فرا بگیریم؟ با ما همراه باشید تا به جواب سوالاتتان دست پیدا کنید.
مقدمه
همه ما میدانیم که نقاشی کردن باعث تقویت خلاقیت از طریق دستها میشود و همچنین باعث افزایش عملکرد ذهنی کودک میگردد و توانایی حل مسئله را برای او آسان میکند. علاوه بر این نقاشی کردن باعث افزایش مهارتهای تمرکزی کودکان میشود و تمرکز آنها را در انجام کارها افزایش میدهد و باعث متمرکز شدن کودکان در موارد جزئی و کوچک میشود. تاثیر آموزش هنر برای کودکان هم بر روی مهارتهای ذهنی و هم مهارتهای جسمی است.
تاثیر نقاشی کودکان در رشد مهارتهای ذهنی و جسمی
در تعریف کلی میتوان گفت که نقاشی کردن در واقع مجسم کردن و به تصویر کشیدن رویاها و تخیلات و احساسات و حالات درونی کودک است. این نقاشیها دربرگیرنده فواید بسیاری است هر چند اکثر والدین به نقاشیهای کودک شان به چشم خط خطی کردنهای ساده و یا آثاری برای تکمیل کلکسیون یادگاریهای کودکی نگاه میکنند. اما بسیاری از روانشناسان و مشاوران کودک معتقدند با تحلیل نقاشیهای کودکان میتوان به شناخت و افزایش مهارتهای احساسی، فیزیکی و رشد شناختی کودک پرداخت. در ادامه با تاثیر آموزش هنر برای کودکان بیشتر آشنا میشویم.
- هماهنگی حرکات چشم و دست: آموزش نقاشی یا به طور کلی نقاشی کردن کودکان باعث هماهنگی حرکات چشم و دست آنان میشود. این مهارتها در حین یادگیری نقاشی در کودکان تقویت میشود. همچنین موجب تقویت و بهبود عضلات دست آنها میشود و به آنها در پیشرفت فعالیتهای ذهنی و جسمی کمک بسیار زیادی میکند.
- شناخت و درمان نابسامانیهای روانی کودک: بسیاری از پژوهندگان بر این عقیدهاند که نقاشی کودک راهی است که بر اندیشهها و احساسات او باز میشود و میتوان از نقاشیهای او در سنجش شخصیت یا تشخیص نابسامانیهای روان شناختی او استفاده کرد و اگر مشکل اساسی وجود داشت آن را درمان کرد. به بیان دیگر کودک به کمک نقاشی دلهرههای درونیاش را آشکار میسازد، به کنترل احساسات هنگام استرس پرداخته و به این طریق اثر مخرب آنها را کاهش میدهد. به همین جهت برای رفع بسیاری از مشکلات روحی و روانی دانش آموزان میتوان از نقاشی استفاده کرد.
- کشف و رشد استعدادهای کودک بر مبنای نقاشیهای او: آموزش نقاشی به کودکان یکی از بهترین فعالیتهایی است که به آنان در کشف استعدادها و تخصصهایشان کمک میکند. تاثیر آموزش هنر برای کودکان را میتوان چنین بیان کرد که نقاشی یک تریبون بزرگ است که کودکان در آن به کشف و توسعه خلاقیتهای خود میپردازند. در واقع نحوه مخلوط کردن رنگها و استفاده از ترکیب رنگهای مختلف به کودکان در این زمینه کمک میکند.
- نقاشی عاملی برای افزایش خلاقیت و تمرکز کودک: از دیگر فواید و تاثیرات آموزش نقاشی یا به طور کلی نقاشی کردن کودکان این است که باعث افزایش عملکرد ذهنی کودک میشود و توانایی حل مسئله را برای او فراهم میآورد. همچنین باعث ارائه ایدهها و طرحهای جدید برای نقاشی قوه ابتکار را در کودکان تقویت میکند.
چگونه میتوان با نقاشی استعداد کودکان را شناخت؟
تقریبا همه کودکان از سنین دو تا سه سالگی میتوانند مداد در دست گرفته و با خط خطی کردن کاغذ اولین نقاشیهای زندگیشان را خلق کنند. اما با بزرگتر شدن کودکان به این نکته پی میبریم که برخی از آنها استعداد نقاشی بی نظیری داشته و به نظر میرسد بتوانند زندگی و حرفهی خود را با نقاشی کردن و کشیدن تابلوها و خلق آثار فاخر طی کنند. رشد شخصیت کودکان با بالا رفتن سن آنها تکمیل میشود و اگر بتوانید خیلی زود استعداد نقاشی کردن آنها را شناسایی و بستری برای پیشرفت آنها در این زمینه آماده کنید میتوانید آنها را در اهدافی که در سر دارند یاری کنید.
در ادامه تعدادی از ویژگیهای کودکانی که در نقاشی با استعداد محسوب میشوند را برای شما معرفی میکنیم:
- زیاد نقاشی میکشند. نقاشی کشیدن جزو فعالیتهای مورد علاقه آنهاست و بخش زیادی از وقت خود را به نقاشی کشیدن و یا یادگیری آموزش نقاشی میپردازند.
- نقاشیهای خیلی خوبی میکشند. به جزئیات بسیار اهمیت میدهند و در انتخاب رنگها با دقت و حساسیت زیادی عمل میکنند.
- از دیدن نقاشی و رفتن به گالری و دیدن کارهای هنری دیگران خوشحال میشوند.
شناخت انواع مفاهیم در نقاشی کودکان
کودکان با تصویرسازی ذهنی و با پیاده کردن آنها روی کاغذ در واقع احساسات خودشان را میخواهند بیان کنند که والدین میتوانند با دانستن مفاهیم این نقاشیها با نحوه رشد شناختی کودکان خود آشنا شوند و اگر کودکشان دچار اضطراب یا احساسات منفی است آن را درمان کنند. در ادامه با یکسری از این اشکال و مفاهیم آنها آشنا میشویم:
- شکل آدم: هنگامی که کودک شکل آدم را میکشد قبل از هر چیز شکل خود و باوری که از خود و تمایلاتش دارد بیان میکند. اگر شکل آدم در مجموع هماهنگ شد احتمالا نشان دهنده این مسئله است که کودک بسیار سازگار است و اگر بر عکس آدم در اندازهی خیلی کوچک در گوشهی صفحهی کاغذ کشیده شده باشد به معنای این است که کودک خود را کم ارزش و از دیگران پایینتر میداند به طور کلی این مسئله نشان دهنده خجالتی بودن کودک است.
- خانهها: در نقاشیهای کودکان خانه بیش از هرچیز دیگری کشیده میشود. خانه نماد پناهگاه و هسته اصلی و گرمی خانوادهای است که ممکن است مورد علاقه یا تنفر کودک باشد. خانههایی که کودکان نقاشی میکنند ممکن است دارای باغچه و گل و درهای بزرگ و پنجره و پردههای رنگین باشد. چنین خانهای، نماد یک زندگی سعادتمند است که کودک در آن احساس آرامش میکند. ولی اگر، خانهای بدون در ورودی، با دیوارهایی بلند و به گونهای منزوی و دور افتاده ترسیم شود معنای متفاوتی دارد برای مثال اگر این خانه بین سنین 5 تا 8 سالگی کشیده شود نشانگر خجالتی بودن کودک و وابستگی شدید او به مادر است.
- درخت: بسیاری از روانشناسان از درخت به عنوان موضوعی جهت شناخت رشد شخصیت کودکان استفاده میکنند. برای تجزیه و تحلیل نقاشی درخت باید سه قسمت اصلی آن را مشخص کرد که عبارتند از ریشه، تنه، شاخه و برگها. ریشه که در زمین فرو رفته و درخت از آن غذا دریافت میکند، نماد ناخود آگاه و فشارهای غریزی است تنه پرثباتترین و مشابهترین عامل به خود کودک است، بنابراین بیانگر مشخصات دایمی و عمیق شخصیت خواهد بود. شاخهها و برگها بیانگر راه ارتباطی او با دنیای خارج است. مثلا تنه درخت ممکن است کوتاه یا بلند کشیده شود، بچهها در سنین قبل از دبستان تنه درخت را بلند نقاشی میکنند، ولی بعد از این سن، بلند بودن تنه درخت اغلب نشانگر عقب افتادگی فکری و یا بیماریهای عصبی و یا آرزوی بازگشت به دنیای کوچکی و قبل از مدرسه است. برعکس اگر تنه درخت کوتاه کشیده شود، نشانگر جاه طلبی و بلند پرواز بودن کودک است.
- خورشید: خورشید به علت نقش مهمی که بر عهده دارد و نیز تلالو آن، در نقاشیهای بیشتر کودکان دیده میشود. تصویر خورشید بیانگر امنیت، خوشحالی، گرما، قدرت و به نظر بعضی پژوهشگران نماد پدر مطلوب است. به بیان دیگر وقتی رابطه پدر و کودک خوب باشد خورشید به طور کامل و در حال درخشیدن و با رنگ زرد نمایش داده میشود. هنگامی که این ارتباط خوب نیست یا به طور کلی نامطلوب است خورشید در پشت کوه ناپدید است و یا به صورت قوسی در افق دیده میشود و اگر کودک از پدرش هراس داشته باشد، خورشید به رنگ قرمز تند یا سیاه که مضطرب کننده است کشیده میشود.
جمع بندی
هنر نقاشی قدمتی به دیرینگی تاریخ زندگی بشر دارد. نقاشیهای انسانهای آغازین روی دیواره غارها نشان از علاقه دیرینه بشر به این هنر والاست. گویی هنر و نقاشی در نهاد آدمی ریشه داشته و بنابراین عجیب نیست که چرا کودک از همان سنین پایین نقاشی کشیدن را آغاز میکند. تاثیر آموزش هنر برای کودکان میتواند متفاوت باشد و به طور کلی بسیاری از ویژگیهای روانشناختی و رشد شناختی کودکان را نمایان خواهد کرد.
پیشنهاد می کنیم برای مشاهده دوره آموزش نقاشی کودکان از سایت 118فایل نیز دیدن کنید.