در این مقاله بخوانید
تا چه اندازه با رزین اپوکسی آشنا هستید؟ در مورد کاربرد این رزین چه اطلاعاتی دارید؟ آیا در مورد ساختار شیمیایی رزین اپوکسی چیزی می دانید؟ چگونه میتوان رزین‌های اپوکسی را از سطح پاک کرد؟ کاربرد هاردنر در این نوع رزین چیست؟ برای دست یافتن به پاسخ این سوالات تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
مقدمه
دو نوع رزین اپوکسی وجود دارد. نوع طبیعی آن صمغ درخت است که شناخته شده ترین نوع آن صمغ درخت کاج است و پایه اصلی ایجاد سنگ کهربا شناخته میشود. نوع دوم رزین مصنوعی نیز از انجام واکنش های شیمیایی مختلف در آزمایشگاه ها و کارخانجات تولید میشود. یکی از مشاغل و یا به عبارت بهتر صنایعی که امروزه به شدت در حال پیشرفت و گسترش است، صنعت رزین سازی است.
رزین ها انواع و کاربردهای متفاوتی دارند. بعضی از انواع رزین ها در بخش تزئینات و ساختن وسایل دکوری و فانتزی کاربرد دارند و انواعی دیگر مثل رزین اپوکسی در فرآیندهای ساخت سازه های مصرفی به کار میروند که در ادامه به طور خلاصه در این مورد توضیح خواهیم داد.
رزین اپوکسی چیست؟ و ساختار شیمیایی آن
رزین اپوکسی از دو بخش کلی هاردنر یا بخش سخت شونده و پایه رزین تشکیل شده است که باید متناسب با موارد استفاده با یکدیگر ترکیب شوند و روی سطح مورد نظر قرار گیرد. انواع مختلفی از پایه رزینی برای رزین های اپوکسی در بازار موجود است که یکی از پرکاربردترین آنها نوع (بیسفنول آ) است. طبیعتا برای بخش هاردنر نیز همین موضوع صادق است.
به طور کلی دو نوع هاردنر بیشترین استفاده را دارند که شامل نوع هاردنرهای پلی آمید و نوع هاردنرهای پلی آمین هستند.
به دلیل اینکه هاردنر پلی آمین معمولا بیرنگ است و قابلیت حل شدن در حجم بالا را دارد ولی قابلیت حل شدن در حلال را ندارد، از این هاردنر و رزین اپوکسی در محل هایی استفاده میشود که، نیاز به حجم بالایی از رزین وجود داشته باشد. به عبارت دیگر این هاردنر رقیق بوده و نیازی به حلال برای رقیقتر کردن ندارد.
البته باید توجه داشت که از این هاردنر نیز باید طبق دستور مصرف کارخانه سازنده استفاده شود. نوع دیگر هاردنر برای رزین اپوکسی همانطور که در بالا اشاره شد حلال پلی آمید است که برخلاف حلال پلی آمین دارای رنگ نارنجی مایل به قرمز بوده و غلظت بالایی دارد. همچنین به علت غلظت بالا وابسته به محل استفاده، به حلال‌های مختلف نیازمند است.
این هاردنر برخلاف هاردنرهای پلی آمینی که پس از ترکیب با رزین اپوکسی کاربرد تزیینی برای ساخت میز و زیورآلات دارند، بیشتر برای ساخت کفپوش های اپوکسی استفاده میشوند.همانطور که بالاتر گفته شد این هاردنرها غلظت بالایی دارند و برای رقیق کردن آنها از حلال استفاده میشود، حلال در سیستم آنها باقی میماند و باعث ترک خوردن و شکستن آنها میشود. همچنین نیز رنگ تیره‌ای دارد که برای ساخت زیورآلات مناسب نیست.
رزین اپوکسی وابسته نوع هاردنری که در آن استفاده شده است چند ساعته خشک میشود ولی در نهایت بعد از گذشت هفت روز به نهایت سختی خود میرسد. این رزین کمرنگ بوده و استفاده از آن فقط ایجاد خارش در پوست می کند. همچنین رزین اپوکسی در برابر محیط اسیدی غلیظ، حلال‌ها و مواد اکسید کننده مقاومت چندانی ندارد و در این محیط‌ها حل میشود. ولی در برابر محیط‌های رقیق قلیایی و اسیدی تغییری پیدا نمیکند.
رزین اپوکسی دارای واکنش پلیمری زاسیون بالایی است و نیز به رطوبت حساسیتی ندارد. حداقل دمای لازم برای سخت شدن این رزین 283 درجه کلوین است و همینطور دمای اشتعال آن را بیش از 373 درجه کلوین درنظر میگیرند. لازم به ذکراست حالت فیزیکی رزین اپوکسی مایع است.
بررسی کاربردهای رزین اپوکسی
- از جمله خواص رزین اپوکسی چسبندگی بالای آن به سطوح بتنی است. این خاصیت در واقع از اصلی ترین خواص این نوع از رزین به شمار می رود و به دلیل وجود این خاصیت برای مهندسان عمران اهمیت ویژه‌ایی داشته و بسیار پرکاربرد است.
- لازم به ذکر است این نوع از رزین در ترمیم و تقویت بسیاری از سازه ها از جمله سازه های کامپوزیتی پرمصرف است.
- همچنین رزین اپوکسی به دلیل مقاومت بالا در برابر الکتریسته در صنایع الکترونیکی و ساخت ژنراتورهای مولد برق در نیروگاه ها استفاده زیادی دارد.
- رزین اپوکسی دارای خاصیت رنگ پذیری بالایی نیز بوده و همین خاصیت آن را نسبت به سایر رزین ها متمایز می کند.
- از دیگر استفاده های این نوع رزین میتوانیم به خاصیت عایق بودن آن اشاره کنیم که در صنعت ساختمان سازی بسیار پراهمیت است.
- همینطور برای چسباندن قطعات داخلی و خارجی هواپیما نیز از رزین اپوکسی استفاده میشود.
- طول عمر بالای رزین اپوکسی را نیز میتوان ازمزایای این نوع از رزین ذکر کرد.
- همچنین یکی دیگر از ویژگی های این نوع رزین مقاومت بالای آن در برابر رطوبت است.
- از رزین اپوکسی برای درزگیری و پوشش دهی شیشه‌ها استفاده میشود.
- در بخش کفپوش های اپوکسی به طور گسترده‌ایی از رزین اپوکسی استفاده میشود که در ادامه تعدادی از آنها را ذکر خواهیم کرد. همانطور که ذکر شد با توجه به خاصیت آنتی استاتیک بودن آن گزینه مناسبی برای هدایت الکتریسیته ساکن خواهد بود. همچنین این نوع کفپوش ها آنتی باکتریال بوده و در بیمارستان ها و درمانگاه ها کاربرد دارد.
- نوع سه بعدی کفپوش های ساخته شده از رزین اپوکسی برای طراحی های منازل و دفاتر استفاده میشود.
- از رزین اپوکسی در کارخانجات سنگ بری به منظورفراوری اصولی سنگ، استحکام بخشی به قطعات بزرگ سنگ های بریده شده و نیز جلادهی و درخشش بعد از ساب زدن سنگ استفاده میشود.
- صنعت ترکیب رزین اپوکسی و چوب به منظور ساختن میز و اجسام چوبی تزیینی به تازگی پیشرفت چشمگیری داشته است. رزین اپوکسی سبب بسته شدن منافذ چوب و افزایش مقاومت آن میشود. همچنین سبب جلادهی و شفافیت چوب میشود. به علاوه از ترکیب این دو میتوان زیورالات چوبی زیبایی خلق کرد.
چگونه می توان رزین اپوکسی را از سطح پاک کرد؟
از آنجایی که از رزین اپوکسی به عنوان چسب استفاده میشود طبیعتا جدا کردن آن از سطح کار راحتی نخواهد بود. در ادامه به طور خلاصه به سه روش اصلی برای کندن آن از سطوح اشاره خواهیم کرد.
روش اول: گرما دهی
ابتدا به نوع سطحی که اپوکسی روی آن ریخته شده است دقت کنید. برای جدا کردن رزین اپوکسی ابتدا روی سطح مورد نظر استون بریزد و حدودا یک ساعت اجازه دهید استون بماند. سپس با سشوار صنعتی که میتواند دمای زیادی را اعمال کند دما را حدود 200 درجه سانتی گراد میگذاریم و روی سطح مورد نظر نگه میداریم تا رزین شل شود و بعد به وسیله دستمال از روی سطح پاک میکنیم. دقت کنید اگر سطح زیرکار شما پلاستیکی یا چوبی است دما و فاصله سشوار صنعتی را به گونه‌ایی تنظیم کنید که آسیبی به سطح وارد نشود.
روش دوم: روش انجماد
برای این کار اسپری های مخصوصی وجود دارد که بعد از اسپری کردن روی محیط، دما را به سرعت به نقطه انجماد میرسانند. برای کندن رزین اپوکسی از سطح مورد نظرتان اسپری منجمد کننده را از فاصله 30 سانتی‌متری روی محل اسپری کنید و سپس به وسیله کاردک یا چاقوی کند از محل بکنید.
روش سوم: استفاده ازمواد شیمیایی
در این روش نیز مانند روش اول باید به سطحی که رزین اپوکسی روی آن خشک شده است توجه کنید. بعضی از سطوح با مواد شیمیایی مورد استفاده آسیب میبینند. بهترین مواد شیمیایی در این روش استون و تینر نقاشی هستند. به این صورت که این مواد را روی سطح لکه میگذاریم تا یک ساعت بماند سپس مثل روش انجماد زمانی که لکه نرم شد با کاردک یا چاقوی کند از سطح برمیداریم.
نتیجه گیری
صنعت رزین سازی و به طور کلی کار با انواع رزین‌ها، صنعت قابل پیشرفتی تلقی میشود و در این صنعت رزین اپوکسی از لحاظ کاربرد جایگاه ویژه‌ای دارد. البته لازم به ذکراست به دلیل گران بودن این نوع رزین به خصوص در حوزه مهندسی عمران استفاده از آن باید توجیه اقتصادی داشته باشد.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات رزین اپوکسی 118فایل نیز دیدن فرمایید.
زندگی برای کسانی که فکر می‌کنند یک کمدی و برای کسانی که احساس می‌کنند یک تراژدی است.
