در این مقاله بخوانید
اجزای اصلی یخچال و فریزر کدامند و وظیفه هر کدام چیست؟ کمپرسور یخچال چیست و چه نقشی در کار آن ایفا میکند؟ چگونه میتوان کمپرسور یخچال را عیب یابی کرد؟ از چه روش هایی میتوان مشکل کمپرسور را درمنزل برطرف کرد؟ چگونه می توانیم از دوره آموزش تعمیر یخچال تک درب استفاده کنیم؟ برای یافتن پاسخ این سوالات با ما همراه باشید.
مقدمه
یکی از اصلی‌ترین وسایل مورد نیاز برای منزل یخچال است. بدون وجود یخچال مخصوصا در قرن های کنونی زندگی بسیار سخت و دشوار به نظر می آید. شناختن قطعات اصلی و موتور یخچال و تا حدود کمی نحوه تعمیر آنها نیز میتواند یکی از نیازهای اساسی در منزل محسوب شود. در این مقاله ابتدا تا حدودی با اجزای اصلی یخچال آشنا میشویم و بعد به توضیح بیشتر در مورد کمپرسور یخچال و نحوه تعمیر آن در منزل خواهیم پرداخت.
معرفی اجزای اصلی یخچال و وظیفه آنها
به طور کلی اجزای اصلی یخچال به دو دسته قطعات مکانیکی و الکترونیکی تقسیم می‌شوند که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
قطعات مکانیکی یخچال
- کمپرسور: اولین و مهم‌ترین قطعه کمپرسور یخچال است که درادامه به طور مفصل در مورد آن توضیح خواهیم داد، به طورکلی این قطعه مجموعه‌ای مکانیکی شامل پیستون، سوپاپ‌ها و میلنگ است.
2. رادیاتور خنک کننده یا کندانسور: این قطعه که در یخچال‌های مختلف جایگاه و انواع مختلفی دارد نیز جز قطعات اصلی یخچال محسوب می‌شود. انواعی از این قطعه شامل کندانسورهای هوایی بابیشترین مصرف در یخچال‌های ویترینی، کندانسورهای آبی که برای خنک کردن گاز مبرد به آب احتیاج دارند و در نهایت خنک کننده‌های تبخیری که از جریان همرفتی برای خنک کردن گاز مبرد کمک می‌گیرند، وجود دارد.
گاز بعد از حرکت در کمپرسور یخچال گرم می‌شود و برای اینکه وارد لوله‌های مسیر بعدی شود و نقش خنک کنندگی را به درستی انجام دهد باید ابتدا حرارت خود را از دست دهد. نقش کندانسور گرفتن این حرارت و آماده‌سازی گاز برای ورود به لوله‌های مارپیچی پشت یخچال(در یخچال‌های خانگی) است.
3. فیلتر: برای تصفیه صد درصدی گاز عبور کرده از کندانسور و عدم ورود جرم یا رطوبت همراه آن ضروری است که پس از کندانسور حتما یک فیلتر وجود داشته باشد. این قطعه در دو شکل مختلف، دو انتها باز و دو انتهای بسته وجود دارند که در ابتدا و انتهای کندانسور قرار می‌گیرند. همچنین درون این فیلترها از ماده‌ای به نام سیلیکاژل پر شده که مسئول رطوبت زدایی گاز خروجی از کندانسور است.
4. محفظه تولید یخ یا اپراتور: این محفظه از تعداد زیادی لوله درهم تنیده از جنس آلومینیوم ساخته شده است که در انتقال سرما نقش مهمی دارد. گاز عبور کرده از فیلتر وارد این لوله‌ها شده و مدام گردش میکند. بسته شدن درب جا یخی سبب مسدود شدن مسیر حرکت این گاز شده و سبب ایجاد سرمای شدیدی می‌شود به طوریکه هر جسمی در نزدیکی آن قرار بگیرد یخ می‌زند.
5. لوله مویی: آخرین جز از بخش مکانیکی یخچال قطعه‌ای کوچک و لوله‌ای شکل است که با توجه به ابعاد آن لوله مویی نامیده می‌شود. این قطعه مابین خروجی کندانسور و دقیقا در ورودی اپراتور قرار گرفته است و سرما ایجاد میکند. هر چه قطر آن کمتر باشد سرمای ایجاد شده بیشتر است.
قطعات الکترونیکی یخچال
- اولین قطعه موتور یخچال یا همان کمپرسور است که در ادامه به توضیح کلی در این مورد خواهیم پرداخت.
- دومین قطعه اصلی ترموستات یخچال است. این قطعه در تنظیم میزان سرمای یخچال نقش اصلی را بازی میکند.
- سومین بخش قطعه‌ای به نام رله استارت است که مسئول ایجاد حرکت در موتور یخچال است و سبب ایجاد دور موتور در کمپرسور یخچال می‌شود.
- بخش چهارم که نقش محافظ موتور یخچال را در برابر آسیب دیدن سیم پیچ‌های اصلی یا ضعیف شدن ولتاژ و مسدود شدن مسیر گردش گاز بازی میکند قطعه‌ای به نام اولدر است. وجود این قطعه برای کمپرسور یخچال بسیار ضروری است. زیرا مانع از افزایش حرارت و جریان دریافتی موتور یخچال شده و از موتوربه شکل درستی محافظت میکند.
- و در نهایت قطعاتی مثل دوشاخه، کلید معکوس، لامپ، سرپیچ و سیم‌های رابط از دیگر اجزای مکانیکی یخچال‌ها هستند.
کمپرسور یخچال چیست و چه نقشی در یخچال ایفا میکند؟
جعبه‌ای سیاه رنگ که معمولا پشت یخچال قرار گرفته است و در واقع موتوری است که گاز فریون را حول سیستم یخچال می‌چرخاند و سبب ایجاد سرما می‌شود کمپرسور یا موتور یخچال نام دارد.
اگر چه این قطعه ابتدا بی‌اهمیت به نظر می‌رسد اما در حقیقت نقش قلب یخچال را بازی کرده و جایگاه ویژه‌ای دارد. کمپرسور یخچال در واقع یک پمپ الکتریکی است که گاز فریون را در اپراتور پمپاژ میکند. موتور یخچال یک جعبه فلزی است که از تعدادی لوله و بیت‌های کوچک و بزرگ ساخته شده است.
کمپرسورها در گذشته مدام خاموش و روشن می‌شدند و مصرف زیادی داشته‌اند اما امروزه تنها میزان ولتاژ ورودی به کمپرسور یخچال کم و زیاد می‌شود در نتیجه مصرف انرژی کم می‌شود.
این قطعه مکانیکی در واقع مجموعه‌ای از پیستون، سوپاپ و میلنگ است که میلنگ آن توسط یک موتور آسنکرون داخل محفظه یخچال قرار گرفته است و وقتی می‌چرخد پیستون مانند یک تلمبه عمل کرده و سوپاپ‌ها را باز و بسته میکند تا گاز فریون در لوله‌ها و سیلندرها مرتبا گردش کند.
گاز فریون به طور مداوم از لوله برگشت(لوله مکش گاز) کشیده شده و به با فشار وارد لوله رفت(لوله فشار گاز) می‌شود. به این ترتیب گاز سرد مرتبا در لوله‌ها در حال گردش است و سبب ایجاد سرما در یخچال می‌شود. در کمپرسورهای خطی که امروزه کاربرد فراوانی دارند میلنگ وجود ندارد و خنک کاری و روانکاری قسمت مکانیکی و الکتریکی توسط روغن کاری پوسته انجام می‌شود. همچنین برای خنک کردن کمپرسور یخچال و کندانسورآن از فن‌های بزرگی که پیش‌تر اشاره کردیم استفاده می‌شود.
علت خراب شدن کمپرسور یخچال چیست؟
به علت کار زیاد کمپرسور یخچال مدام در حال آسیب دیدن و مستهلک شدن است. این خراب شدن در کمپرسور ممکن است به دو دلیل اتفاق بیوفتد. اولین دلیل میتواند سوختن یا ضعیف شدن سیم پیچ درون کمپرسور باشد. شایع‌ترین حالت آسیب دیدگی موتور یخچال می‌توانداین دلیل باشد.
این ایراد زمانی ایجاد می‌شود که یخچال فریزر در جای بدی نصب شود یا اینکه تراز نباشد. در این حالت به کمپرسور یخچال فشار آمده و از کار می‌افتد. راه تشخیص و پیشگری از کار افتادن کمپرسور یخچال در این حالت شنیدن صدای تق تق یخچال است و به این معناست که رله استارت تلاش زیادی برای روشن نگه داشتن کمپرسور میکند.
دومین دلیل شایع از بین رفتن آب بندی داخلی موتور یخچال است، به این معنی که در اثر گذشت زمان آب‌بندی طبیعی کمپرسور تغییر پیدا کرده و از بین می‌رود. در نتیجه کمپرسور نمی‌تواند عمل سردسازی را به درستی انجام دهد.
این حالت معمولا زمانی قابل تشخیص است که کمپرسور روغن دهی داشته باشد یا زمان کار آن زیاد شده باشد. اگر این ایراد سریع تشخیص داده نشود و از بین نرود ممکن است کمپرسور گیرپاژ کرده و به طورکلی بسوزد.
آیا میتوان مشکل کمپرسور را در منزل برطرف کرد؟
لازم به توضیح است تعمیر موتور یخچال کاری کاملا تخصصی است و توصیه می‌شود هرگز در منزل امتحان نکنید. اولین راهکار تعویض کلی کمپرسور یخچال است و این کار به این صورت انجام می‌شود که لوله‌های کمپرسور جدید را به لوله‌های یخچال فریزر جوش می‌دهند. این روش برای لوله‌هایی انجام می‌شود که گاز قابل اشتعال ندارند. برای لوله‌هایی که گاز قابل اشتعال (r600) دارند از روش دیگری به نام روش لکرینگ یا فشرده سازی استفاده می‌شود.
جوش کاری در حضور این گاز بسیارخطرناک است از این رو برای تعویض کمپرسور با این روش توصیه می‌شود حتما یخچال را از منزل خارج کنید. بعد از تعویض لوله‌های جدید در این روش به جای گاز (r600) از گاز (r600a) استفاده می‌شود که اشتعال پذیرتر است و قدرت انفجار بالایی نیز دارد.
بعد از تعویض لوله‌های قدیمی با لوله‌های جدید گاز یخچال مدار گاز و کمپرسور یخچال وکیوم شده و با گاز یخچال پرمی‌شود. دقت کنید حجم و مقدارکلی این گاز بسیار دقیق است و باید توسط افرادی که در این زمینه مهارت و تجربه دارند انجام شود به همین دلیل همانطور که پیش‌تر توصیه شد نباید این کار را تحت هیچ شرایط در منزل انجام داد.
نتیجه گیری
شناسایی و تعمیر قطعات یخچال شغل پردرآمدی محسوب می‌شود و اگرچه سختی‌های نسبتا زیادی دارد اما میتواند حرفه ای دائمی تلقی شود. کمپرسور یخچال که در واقع قلب تپنده یخچال محسوب می‌شود دارای ساختار نسبتا ساده‌ای است اما کارایی زیادی دارد. در نتیجه تعمیر و نگهداری آن به منزله نگهداری مرتب یخچال بدون آسیب دیدن آن است. با پیشرفت علم و فناوری انواع جدید کم مصرف‌تر و مقاوم‌تری از کمپرسور یا موتور یخچال تولید و وارد بازار فروش می‌شوند که حتی می‌توانند جایگزین کمپرسورهای فعلی شده و مصرف انرژی را تا حدود زیادی کاهش دهند.
پیشنهاد میکنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات تعمیرات یخچال 118فایل نیز دیدن فرمایید.
تا آنجا که می‌توانید، زندگی کنید و فقط روی نکات مثبت تمرکز کنید.
