در این مقاله بخوانید
زنبورداری سنتی چه اشکالاتی داشت؟ نحوه پرورش زنبور عسل در زنبورداری سنتی چگونه بوده؟ از چه زمانی زنبورداری دچار تحول شد؟ تحولات زنبورداری چه تغییراتی در این حرفه ایجاد کرد؟
در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا تحولات زنبورداری را بهتر فرا بگیرید.
مقدمه
زنبورداری نیز مانند سایر مشاغل در ابتدا بسیار سنتی و به دور از آگاهی و علوم پیشرفته صورت می‌گرفت. مردم از جنسیت ملکه و تفاوت میان زنبورهای نر و کارگر و دیگر ویژگی‌هایی کندو اطلاع نداشتند و از پروسه تولید عسل و دیگر فرآورده‌های آن مانند ژل رویال، موم، بره موم و … چیزی نمی‌دانستند.
همه این عوامل دست به دست هم سبب شده بود که عسلی نامرغوب تولید شود و یا اگر مرغوب بود در مقدار بسیار کم به دست می‌آمد. مردم برای تولید عسل بسیار به زحمت می‌افتادند و همین امر سبب شده بود عده‌ی کمی به این کار روی بیاورند. اما این حرفه نیز مانند همه کارهای دیگر ازتغییر و تحول در امان نماند و با گذر تاریخ دستخوش دگوگونی بسیاری شد.
به تدریج و در اواخر قرن پانزده میلادی مطالعاتی در این باره صورت گرفت و لوئیس مندز دی‌تور تشخیص داد که جنسیت ملکه هر کندو ماده است (برخلاف تصور عامی که وجود داشت و مردم بر این باور بودند که شاه کندو را اداره می‌کند) و تخمگذاری توسط همین ماده صورت می‌گیرد. در واقع ملکه مادر همه زنبورهایی است که در یک کندو وجود دارند و آن‌ها همه در خدمت کندو و ملکه خود هستند.
مقدمه تحولات زنبورداری سنتی
شروع پیشرفت زنبورداری
در سال‌های ابتدایی قرن شانزده میلادی نیز زنبورهای کارگر و نر از هم تشخیص داده شدند و به این ترتیب پیشرفت‌های اولیه در این باره حاصل شد. از طرفی با کشف قاره آمریکا و مهاجرت اروپاییان به آن، زنبورعسل به این قاره نیز انتشار یافت و با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب آن‌جا به سرعت و به ویژه در حواشی جنگل‌ها گسترش یافت.
فرآیند بچه بیرون کردن طبیعی هر کندو و نیز انتقال بعضی از اروپاییان به سمت غرب آمریکا سبب انتشار زنبور عسل در ایالت‌های اوهایو، تنسی، تگزاس و مینه سوتا شد. اما بومیان این منطقه به زنبورعسل مگس سفیدپوست‌ها می‌گفتند و چندان از حضور آن در سرزمین مادری خود راضی نبودند.
در خلال سال‌های 1750 تا 1774 مسئله جفت‌گیری ملکه با زنبورهای نر و نیز پروسه تولید موم مطرح شد و اطلاعاتی در این مورد بیان گردید. پس از این دیگر ابزارهای کمک‌کننده در زنبورداری به تدریج شکل گرفت و در همین فاصله با شروع انقلاب صنعتی همه مسائل دگرگون شد و تحولات زنبورداری نیز از این قاعده مستثنی نبود.
در این ایام کندوهای زنبورعسل در قالب یک جعبه بودند که بالای خود بخشی اضافه شبیه کلاه داشتند. ملکه در آن تخمگذاری می‌کرد و عسل نیز تولید می‌شد. طبقه‌بندی‌های امروزه کندوها احتمالاً از همان شکل اولیه نشأت گرفته است.
در فاصله سال‌های 1822 تا 1842 زنبورعسل به مناطق استرالیا، آمریکای‌جنوبی و زلاندنو راه پیدا کرد و از آن به بعد در تمامی این کره خاکی انتشار یافت.
در مراحل اولیه فاصله میان هر کندو و قاب‌های آن و نیز فاصله بین خود قاب‌ها در ابتدا مناسب نبود و به این ترتیب برداشت عسل با مشکل مواجه بود تا اینکه لورنزو لورایین لانگستروت فاصله مناسبی برای آن درنظر گرفت و نام آن را فضای زنبور گذاشت.
زنبورداری بعد از انقلاب صنعتی
در سال‌های پس از انقلاب صنعتی و در قرن نوزده میلادی نقش زنبورهای عسل در گرده‌افشانی نیز مطرح شد و کم کم پروژه‌های استفاده از زنبورعسل در پروسه گرده‌افشانی به منظور بازدهی و تولید محصول بیش‌تر در مزارع پنبه و دیگر مزارع و باغات شکل گرفت.
در سال1875 تولید موم دیواره و پس از آن استفاده از دستگاه پرس موم دیوار مورد توجه قرار گرفت و به این ترتیب تحولات مهم زنبورداری رخ داد. در واقع می‌توان گفت از این به بعد بود که زنبورداری صنعتی به عنوان حرفه‌ای برای سرمایه‌گذاری تلقی گردید.
در سال‌های بعد به تدریج اهمیت حرفه زنبوردای به عنوان یک رشته دانشگاهی و نیز در قالب طرح‌های سرمایه‌گذاری مشخص شد و در آمریکا با ایجاد وزارت جهاد کشاورزی این امر بسیار پیش از قبل مورد توجه قرار گرفت و تلاش‌های گسترده و وسیع در این باره همچنان ادامه دارد.
زنبورداری سنتی
در زنبورداری سنتی معمولاً از دو جور کندو استفاده می‌شد. نوع اول که روی شاخه درختان و یا دیوار و … ساخته می‌شد و نوع دیگر که از انواع تخته چوبی و یا گلدان و … تهیه می‌شد. اما این روش معایب بسیار زیادی داشت.
اشکالات زنبورداری سنتی
- در این روش عسل به طور خالص استخراج نمی‌شود و عسل خارج شده ترکیبی از سایر مواد مثل لارو، شفیره و گرده می‌باشد.
- هنگام برداشت عسل احتمالاً کلونی به طور کامل از بین می‌رود.
- دشمنان طبیعی مثل مورچه‌ها و میمون‌ها و خرس‌ها ممکن است به کندو آسیب بزنند.
- امکان اینکه کندوی جدید در همان محل قدیمی ساخته شود بسیار کم است.
با وجود این دلایل و موارد بسیار دیگر این صنعت هر روز روبه سوی تحول و دگرگونی دارد.
شما می توانید دیگر مقالات زنبورداری 118فایل را نیز مطالعه فرمایید.
جمع بندی تحولات زنبورداری سنتی
ما بدون موانع بر سر راهمان و اهدافی که در زندگی داریم، به هیچ رضایت و خوشبختی دست پیدا نمی کنیم.
