در این مقاله بخوانید
قوانین والیبال ساحلی چیست؟ آیا می توان آموزش والیبال حرفه ای را فرا گرفت؟ در والیبال ساحلی چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟ چه خطایی در والیبال ساحلی جود دارد؟
اگر به والیبال ساحلی علاقه مند هستید و قصد یادگیری آن را دارید حتما ادامه این مقاله را مطالعه کنید.
تاریخچه والیبال ساحلی
احتمالاتی وجود دارد که والیبال ساحلی در سال 1915 و در سواحل هاوایی اختراع شد در حالی که بازی والیبال دو نفره در کالیفرنیا برای اولین بار انجام شده بود. از بازیهای المپیک تابستانی 1996 این ورزش المپیکی بوده است. فدراسیون بین المللی والیبال (FIVB) نهاد حاکم بین المللی برای این ورزش است و مسابقات جهانی والیبال ساحلی FIVB و تور جهانی والیبال ساحلی FIVB را سازماندهی میکند.
FIVB قوانین رسمی والیبال ساحلی را هر چهار سال یکبار به صورت بهروز رسانی شده منتشر میکند. بنابراین قوانین در طول سالها تغییر کرده است از جمله اینکه اندازه زمین کوچکتر شد. همچنین در دهه 1990، فدراسیون بین المللی والیبال فشار داخلی استاندارد توپ والیبال ساحلی را کاهش داد و محیط استاندارد توپ والیبال ساحلی را به 65-67 سانتی متر تا 66-68 سانتی متر افزایش داد. در این مقاله قصد بررسی قوانین والیبال ساحلی را داریم.
قوانین والیبال ساحلی
برخلاف والیبال داخل سالن، والیبال ساحلی بر روی ماسه نرم بازی میشود که شیرجه رفتن را برای بازیکنان ایمنتر میکند. اصول کلی والیبال ساحلی شبیه والیبال داخل سالن است. با این حال، چندین تفاوت بین این دو بازی وجود دارد که بر استراتژی، گیم پلی و تکنیکهای بازیکنان تأثیر میگذارد.
بازی ساحلی اغلب در فضای باز انجام میشود و عوامل محیطی مانند باد، باران و خورشید بر استراتژی بازیکنان ساحلی تأثیر میگذارد. والیبال ساحلی در زمینهای شنی به جای زمینهای سخت مانند والیبال داخل سالن بازی میشود. شن نرمتر حرکت و پریدن را برای بازیکنان دشوارتر میکند اما احتمال آسیبهایی مانند آسیب دیدگی زانوی را نیز کاهش میدهد.
قوانین والیبال ساحلی طوری وضع شده است که بازی منصفانه و شفاف باشد. مانند والیبال داخل سالن، یک تیم همیشه باید توپ را در زمین حریف به زمین بزند تا امتیاز کسب کند. البته از یک طریق دیگر هم امتیاز کسب میشود و آن هم این است که تیم حریف خطایی مرتکب شود. قبل از ارسال توپ به سمت حریف ممکن است تماسهای متوالی توسط بازیکنان برقرار شود. این تماسها باید توسط بازیکنان مختلف انجام شود و فقط سه لمس برای یک تیم قبل از ارسال توپ به زمین حریف، مجاز است.
نکات ایمنی در والیبال ساحلی
از آنجایی که والیبال ساحلی یک ورزش در فضای باز است، توصیههای خاصی باید توسط بازیکنان برای ایمنی رعایت شود که برخی از آنها در زیر توضیح داده شده است.
- زانوبند برای بازیکنانی که والیبال ساحلی بازی میکنند بسیار مهم است. زانوبندها باعث ایجاد ثبات در پای بازیکن میشوند و باعث میشوند بازیکن بتواند با تمام توان خود بازی کند. یکی از مزیتهای مهم زانوبند این است که از آسیبدیدگی زانوی بازیکن جلوگیری میکند. مزیت دیگر این زانوبند بعد از آسیب دیدگی است. اگر زانوی بازیکنی آسیب دید، با پوشیدن زانوبند، بازیکن میتواند از زانوی خود محافظت کند.
- از آنجایی که این مسابقات معمولاً در زیر نور خورشید در زمین باز برگزار میشود، بازیکنان باید از بدن و به ویژه چشمان خود محافظت کنند. بازیکنان برای محافظت از چشمان خود باید از عینک آفتابی استفاده کنند. اما عینکی که میزنند نباید هیچ قدرت خاصی داشته باشد. این نیز یک دستورالعمل ایمنی برای بازیکنان است.
- بازیکنان برای محافظت از بدن خود ضد آفتاب میزنند. زیرا اشعه خورشید حاوی اشعه ماوراء بنفش و مادون قرمز است که میتواند باعث سرطان شود. بنابراین با مالیدن کرم روی پوست، بازیکنان میتوانند پوست خود را از قرار گرفتن مستقیم در برابر نور خورشید در امان نگه دارند.
- توصیه میشود در حین بازی، بازیکنان کفش ورزشی برای محافظت از پا بپوشند ولی بازیکنان معمولاً با پای برهنه یا با “جوراب شنی” بازی میکنند.
خطاها در این رشته ورزشی
طبق قوانین والیبال ساحلی یک خطا زمانی مرتکب میشود که داور تشخیص دهد که یک تیم قوانین را نقض کرده است. وقتی یک تیم مرتکب خطا میشود، تیم مقابل یک امتیاز میگیرد و حق سرویس را به دست میآورد. اگر هر دو تیم به طور همزمان مرتکب خطا شوند، امتیازی به هیچ یک از دو تیم تعلق نمیگیرد. خطاهای رایج در قوانین والیبال ساحلی عبارتند از:
- خطای چهار ضربه: زمانی که یک تیم قبل از عبور دادن توپ از روی تور، بیش از سه بار توپ را لمس کند.
- خطای ضربه کمکی: بازیکن از یک هم تیمی یا هر جسمی به عنوان تکیه گاه برای ضربه زدن به توپ در محوطه بازی استفاده میکند.
- خطای تماس دوگانه: زمانی که یک بازیکن دو بار متوالی توپ را لمس کند خطا رخ میدهد، مگر بعد از لمس توپ به خاطر دفاع روی تور
- گرفتن توپ یا حمل توپ: بازیکنی توپ را برای لحظاتی در دست خود میگیرد.
- خطای پا: پای بازیکن قبل یا در حین ضربه سرویس به خط پایانی برخورد میکند.
- لمس توری: بازیکن هنگام بازی با توپ، تور یا آنتن را لمس میکند.
بررسی قوانین والیبال ساحلی
- سیستم امتیازدهی در والیبال ساحلی یک سیستم جالب است. در هر ست، کسب حداکثر 21 امتیاز توسط یک تیم برای برنده شدن آن تیم در مسابقه کافی است. اگر مسابقه به ست سوم یا ست تعیین کننده منتقل شود، حداکثر امتیاز به جای 21 به 15 کاهش مییابد.
- در طول مسابقه، اگر یک دفاع روی تور اتفاق بیفتد، به عنوان یک لمس حساب میشود و تعداد لمسهای مجاز به دو کاهش مییابد در صورتی که در والیبال سالنی اینطور نیست و دفاع روی تور به عنوان یک لمس به حساب نمیآید. البته ذکر این نکته هم لازم است که بازیکن میتواند لمس بعدی را بعد از دفاع روی تور انجام دهد و خطا حساب نمیشود.
- در طول مسابقه، بازیکنان میتوانند به دلخواه جای خود را عوض کنند. تیمها میتوانند در هر هفت نقطه زمین تغییر مکان دهند.
- در بازی والیبال ساحلی از تور استفاده میشود و بازیکنان همیشه سعی میکنند توپ را از بالای تور عبور دهند.
- در مسابقات رسمی جایگاه داور معمولاً به تور متصل میشود.
- زمین توسط توری به طول 8.5 متر و عرض 1 متر به نیمههای مساوی تقسیم میشود.
- بالای تور 2.43 متر بالاتر از مرکز زمین برای مسابقات مردان و 2.24 متر برای مسابقات زنان است که برای مسابقات پارالمپیک و نوجوانان متفاوت است. یک آنتن به طول 1.8 متر و 20 میلی متر قطر، به دو لبه تور متصل شده است. آنتنها بخشی از تور در نظر گرفته میشوند و 80 سانتیمتر بالای آن امتداد مییابند. در واقع آنتنها، مرزهای جانبی را تشکیل میدهند که توپ اجازه عبور از داخل آن را دارد. دو خط کناری و دو خط انتهایی، به اندازه 5 سانتی مترعرض، زمین بازی را مشخص میکند.
- یک تیم منحصراً از دو بازیکن تشکیل شده است که همیشه باید در بازی حضور داشته باشند و نمیتوان آنها را تحت هیچ گونه تعویض یا جایگزینی قرار داد. در لحظهای که توپ توسط زننده سرویس ضربه میخورد، هر تیم باید در زمین خود باشد(به استثنای زننده سرویس)؛ اما هیچ خطای موقعیتی در این ورزش وجود ندارد.
- دو بازیکن در یک تیم والیبال ساحلی حضور دارند و هیچ تعویضی وجود ندارد، در مقایسه با والیبال داخل سالن که دارای شش بازیکن و امکان شش تعویض در هر ست است.
- یک تیم وقتی در یک ست برنده میشود که به امتیاز 21 (15 امتیاز در ست نهایی تعیین کننده) با دو امتیاز برتری برسد. بنابراین، اگر دو تیم در امتیاز 20 (یا 14 در ست نهایی) یا در هر نتیجه مساوی بالاتر از این باشند، هر تیمی که دو امتیاز متوالی به دست آورد برنده میشود. هر تیمی دو ست را در یک مسابقه ببرد، برنده آن مسابقه است.
- در والیبال ساحلی مثل تمام ورزشهای توپی دیگر، توپ مهمترین ابزار در بازی است. مثل سایر انواع والیبالها در والیبال ساحلی هم از یک توپ کروی شکل استفاده میشود. این توپ از مواد مصنوعی انعطاف پذیر یا چرم ساخته شده است. توپ والیبال ساحلی راه راه با رنگهای روشن است که آن را زیبا و جذاب میکند. وزن توپ والیبال ساحلی حدود 300 گرم است. دور توپ از 70 سانتی متر بیشتر نیست و کمتر از 65 سانتی متر نیست. توپهای والیبال ساحلی مقاوم در برابر آب و کمیبزرگتر از توپهای داخلی هستند. همچنین بافت خارجی خشنتر و فشار داخلی کمتر آنها باعث مناسبتر شدن این توپها برای شرایط بازی در فضای باز میشود.
- یک زمین والیبال ساحلی 8 متر × 16 متر (26.2 فوت × 52.5 فوت) است که کمیکوچکتر از زمین سرپوشیده 9 متر × 18 متر (29.5 فوت × 59.1 فوت) است.
- به غیر از ترتیب سرویس متناوب، هیچ قانون خاصی برای بازیکن وجود ندارد.
- هیچ محدودیتی در مورد اینکه بازیکنان میتوانند از کدام مکان حمله کنند (مانند بازیکنان ردیف عقب یا لیبروها در والیبال داخل سالن) وجود ندارد.
- برخلاف والیبال داخل سالن، تیمهای والیبال ساحلی در هر هفت امتیاز (هر پنج امتیاز در یک ست تعیینکننده) باید زمین خود را عوض کنند. این کار تضمین میکند که هیچ یک از تیمها به دلیل عوامل محیطی مانند باد و تابش نور خورشید مزیتی بر تیم دیگر ندارند.
- عبور از زیر تور در والیبال ساحلی تا زمانی که در بازی حریف اختلال ایجاد نکند قانونی است.
- هر تیم در هر ست حق گرفتن یک تایم اوت را دارد و علاوه بر این در بازیهای رسمی یک تایم اوت اجباری و رسمی هم در وسط ستهای اول و دوم وجود دارد.
- محوطه بازی والیبال ساحلی کاملاً از شن و ماسه تشکیل شده است. هر نوع سنگ و آوار از سطح زمین پاک میشود تا از بروز هر نوع آسیبی به بازیکنان جلوگیری شود زیرا بازیکنان با پای برهنه بازی میکنند، بنابراین این اقدامات احتیاطی لازم است.
- سطح شن و ماسه باید حداقل 40 سانتی متر باشد، البته ممکن است در مسابقات مختلف این میزان شن و ماسه افزایش یابد. زمین استاندارد والیبال دارای طول 16 متر و عرض 8 متر است و زمین به شکل مستطیل است. در اطراف زمین، منطقه آزاد وجود دارد که عرض آن 3 متر است و حداقل تا ارتفاع 7 متری مانعی ندارد.
شما می توانید با مطالع دیگر مقالات ورزشی و سرگرمی 118فایل اطلاعات بیشتری را کسب کنید.