در این مقاله بخوانید
ساخت صابون چگونه انجام میشود؟ چند روش برای تولید صابون وجود دارد؟ در روش سرد یا فرآیند سرد چگونه صابون درست میشود؟ برای درست کردن صابون در فرآیند سرد به چه موادی نیاز داریم؟ آیا در فرآیند سرد به گرما نیاز داریم؟ نکات مهم صابون سازی چیست؟ چرا باید هنگام کار با هیدروکسید سدیم دستکش و عینک ایمنی داشته باشیم؟ آیا صابون سازی با روش سرد با وسایل خاصی انجام می شود؟ چگونه آموزش صفر تا صد ساخت صابون را فرا بگیریم؟ با ما همراه باشید تا به جواب سوالاتتان دست پیدا کنید.
مقدمه
روش سرد یا فرآیند سرد روشی است که با دخالت دست انجام میشود و برای ترکیب مواد با یکدیگر به حرارت بالایی نیاز ندارد. در این روش صابونهای تولید شده از مواد طبیعی ساخته میشوند و برای سلامتی پوست بسیار مفید هستند. از این صابونها برای شستن صورت، دستها و کل بدن میتوانید استفاده کنید. روشهای دیگر در تولید صابون وجود دارد که به آنها روشهای پیوسته و ناپیوسته هم میگویند. تهیه و ساخت صابون دست ساز و یادگیری نحوه تولید آن میتواند به عنوان یک سرگرمی یا حتی کمک به معیشت خانواده باشد.
روش سرد یا فرآیند سرد چه روشی است؟
روش سرد یا فرآیند سرد روشی است که در آن برای تولید صابون هیچ گونه حرارت خارجی اعمال نمیشود. اما در روش گرم برای ساخت صابون باید گرما وجود داشته باشد و صابون مانند یک کیک کوچک در دمای مشخصی پخت میشود و هرچقدر دما بیشتر شود سرعت پخت و عمل آوری صابون هم بیشتر خواهد شد. در روش سرد از آب و قلیاب صابون پزی استفاده میشود البته در دیگر فرآیندها هم از این مواد استفاده میشود اما در فرآیند سرد بیشتر است.
اگر میخواهید صابون مایع درست کنید قلیاب صابون پزی همان پتاسیم هیدروکسید است و اگر میخواهید صابون جامد باید از هیدرکسید سدیم استفاده کنید. این مواد بسیار خطرناک هستند و حین کار با آنها باید نکات ایمنی را رعایت کنید و از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.
نحوه تولید صابون به روش سرد
با یادگیری چند مرحله ساده میتوانید ساخت صابون را شروع کنید و از هنر دستتان لذت ببرید. برای ساخت صابون در روش سرد یا فرآیند سرد ابتدا باید مواد و وسایل لازم را تهیه کنید. قلیاب صابون پزی کمی گران قیمت است و ممکن است حتی به راحتی در دسترس شما قرار نکیرد اما هنگام خرید این ماده حتما از دستکش استفاده کنید. قالب صابون چوبی، کاغذ پوستی و عینک ایمنی را نیز تهیه کنید.
وقتی وسایل و مواد مورد نیاز یعنی آب، قلیاب صابون پزی، روغنها، ترازوی دیجیتالی، قالب، همزن و… را آماده کردید، آب را وزن کنید و درون یک ظرف مخصوص ساخت صابون بریزید. سپس قلیاب را وزن کنید و به آب اضافه کنید. همیشه آب قلیایی را به مایع اضافه کنید نه بر عکس آن. زیرا باعث پاشش مواد میشود و چون هیدروکسید سدیم بسیار خطرناک است باعث سوزش و متورم شدن پوست خواهد شد.
همچنین دمای قلیاب صابون پزی هنگام مخلوط شدن با آب به سرعت به بیش از 94 درجه سانتیگراد میرسد و بخارات سمی آزاد میشود برای همین باید هنگام کار با این ماده خطرناک از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید. هنگام آزاد شدن بخارات به هیچ وجه صورتتان را در مقابل آن قرار ندهید و ساخت صابون با این ماده را به فضای باز یا مکانی که از تهویه خوبی برخوردار است منتقل کنید.
سپس با همزن چوبی آن را هم بزنید تا درون آب حل شود. بعد اجازه دهید دمای آن به 32 تا 46 درجه سانتی گراد برسد و سپس مراحل بعدی را انجام دهید. استفاده از نوع روغن در ساخت صابون به سلیقه صابون ساز بستگی دارد. برای این کار میتوانید از روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن باباسو، چربی و… استفاده کنید. میتوانید چربی یا روغن جامد را ذوب کنید و درون ترکیب بریزید. هنگام مخلوط کردن روغنها با ترکیب آب و قلیاب باید حواستان به دما باشد. برای این کار بهتر است دمای روغنها 6 تا 12درجه با دمای قلیاب متفاوت باشد.
در مرحله بعد میتوانید از اسانس دلخواه برای معطر شدن صابون نیز استفاده کنید. میتوانید از اسانس لیمو، اسطوخودوس، بهارنارنج، گل رز و… استفاده کنید و همهی مواد را با هم ترکیب کنید. وقتی همه مواد را با هم مخلوط کردید با همزن یا مخلوط کن دستی مواد را با هم ترکیب کنید تا حالتی که رد همزن درون خمیر باقی بماند نه آنچنان سفت شود نه آنچنان شل باشد. حالا قالب را آماده کنید و مواد را درون قالب بریزید و بعد از ریختن هر لایه از مواد ضربه کوچکی به قالب بزنید تا حبابهای مواد خارج شود.
قالب را با کاغذ پوستی یا حوله نرم پوشش دهید تا مواد گرم به مرحله ژلهای و بعد صابونی شدن منتقل شوند. بعد از 24 ساعت مواد وقتی درون قالب سفت شدن آن را از قالب بیرون بیاورید و به قطعات دلخواه برش دهید. برای این کار میتوانید از چاقو یا نخ یا حتی سیم استفاده کنید. سپس قطعات صابون را روی کاغذ موم بگذارید و بین 4 تا 6 هفته کاری با آن نداشته باشید تا کاملا خشک شود و برای استفاده آماده شود. مراحل ساخت صابون با روش سرد یا فرآیند سرد به اتمام میرسد و فقط باید منتظر باشید این چند هفته سپری شود تا از نتیجه کار خود استفاده و لذت ببرید.
نکات مهم ساخت صابون با روش سرد
- برای ساخت صابون با روش سرد یا هر روش دیگری استفاده از دستکش و عینک ایمنی الزامی است.
- هیدروکسید سدیم مادهی خطرناکی است که به عنوان قلیاب صابون پزی استفاده میشود. پس هنگام کار با آن مراقبتهای لازم را به کار گیرید و در مکان با تهویه خوب یا فضای باز با آن کار کنید. اگر با پوست تماس پیدا کرد سریعا با آب سرد شست و شو دهید.
- از وسایلی که برای ساخت صابون استفاده میکنید به هیچ وجه برای تهیه غذا استفاده نکنید حتی همزن یا مخلوط کنی که با آن کار میکنید در محیط آشپزخانه و برای پخت و پز به کار نبرید.
- دمای ترکیب کردن مواد مختلف را حتما چک کنید زیرا هیدروکسید سدیم در دمای بالا مانند یک آتشفشان بخارات سمی از خود آزاد میکند.
- روش سرد یا فرآیند سرد همانطور که از اسمش پیداست بدون دخالت حرارت انجام میشود. حتما به این نکته در هنگام کار با موادی که در این روش مورد استفاده قرار میدهید توجه کنید و بیخودی مواد را حرارت ندهید.
جمع بندی
روش سرد یا فرآیند سرد یکی از روشهای ساخت صابون است که به راحتی انجام میشود و برای تولید صابون در این مرحله به اعمال حرارت خارجی نیازی نیست. صابون دست سازی که آماده کردید بعد از هر بار مصرف باید در جای خشک و خنک نگهداری کنید و رطوبت آن را بگیرید. بعد از 3 ماه ماندگاری آن تمام میشود و باید صابون جدیدی برای خودتان درست کنید.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات آموزش صابون سازی نیز دیدن فرمایید.