در این مقاله بخوانید
آیا از قارچها به عنوان ماده خوراکی استفاده میکنید؟ چطور پرورش قارچ را شروع کنیم؟ آیا تفاوت قارچ خوراکی و قارچ سمی را میدانید؟ آیا گونههای قارچ سمی در ایران را میشناسید؟
اگر به دنبال پاسخ این سوالات هستید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
مقدمه
همه ساله در فصلهای بارانی، تعداد زیادی از گونههای مختلف قارچ اعم از قارچ خوراکی و قارچ سمی در ایران رویش پیدا میکنند. این قارچها معمولاً در زمینهای کشاورزی، دشتها، جنگلها و باغها رویش مییابند.
خیلی از افراد علاقه خاصی به جمعآوری قارچها دارند و این کار را به عنوان سرگرمی انجام میدهند. البته لازم است بدانید این کار نیاز به تبحر و تخصص خاصی دارد. زیرا که در غیر این صورت آسیبهای جبران ناپذیری را خواهد داشت. در ادامه قصد داریم به توضیح درباره قارچهای سمی در ایران بپردازیم.
قارچ سمی چیست؟
قارچهای سمی گونهای از قارچهای غیر خوراکی هستند که و با وجود مقدار سمی که در درون آنها موجود است موجب مسمومیت در افراد میشوند. این مسمومیت ممکن است به شکلهای گوناگونی مثل نارساییهای گوارشی، کبد، تنفسی و… ظاهر شود. این مسمومیت میتواند شدتهای متفاوتی نیز داشته باشد. شکل حاد آن باعث مرگ افراد خواهد شد.
جالب است بدانید انواع قارچ سمی در ایران برای همه انسانها میتواند خطرناک باشد، اما برای همه حیوانات خطرناک نیست.
گونههای قارچ سمی در ایران
از بین حدود هزار نوع قارچی که شناسایی شدهاند، پنجاه گونه از آنها جز قارچهای سمی ایرانی هستند. این قارچهای سمی برای انسانها خطرناک و کشنده هستند. با این حال باید توجه داشت که این گونههای قارچ سمی در ایران از نظر مسمومیت با یکدیگر متفاوت هستند و هر یک به میزان خاصی سم دارند.
در ادامه قصد داریم شش نوع از انواع قارچ سمی در ایران را به شما معرفی کنیم. این گونه قارچها در موقعیتهای جغرافیایی گستردهای از شمال تا جنوب وجود دارند.
آمانیتا فالوئید
این قارچ گونهای قارچ سمی در ایران است که سر آن به صورت محدب شکل گرفته است. این قارچ خشک بوده و دارای لایه بیرونی صافی است. طیف رنگ کلاهک آمانیتا فالوئید از سبز تا زیتونی است. قطر آن نیز حدود پانزده سانتیمتر میباشد. پایهی این قارچ نیز حدود پانزده سانتیمتر اندازه گیری شده است که به رنگ سفید دیده میشود.
آمانیتا ورنا
آمانیتا ورنا نیز نوعی قارچ سمی در ایران است. سر این قارچ در حدود ده سانتیمتر اندازهگیری شده است. سر قارچ آمانیتا ورنا ابتدا به صورت کروی بوده و سپس به مرور گسترده میشود و به شکل محدبی درمیآید. رنگ این کلاهک میتواند سفید، زرد و کرم باشد. طول پایه این قارچ به اندازه دوازده سانتیمتر میرسد. این پایه و تیغههای قارچ نیز به رنگ سفید هستند.
آمانیتا ویرسا
سر قارچ آمانیتا ویرسا قطری به اندازه دوازده سانتیمتر دارد. این کلاهک سفید رنگ هم به شکل محدب و هم به شکل مخروطی وجود دارد. کلاهک این قارچ معمولا در آب و هوای شرجی دارای رطوبت است و براق میشود. پایهی سفید رنگ این قارچ نیز حدود دوازده سانتی متر طول دارد.
گالرینا مارگیناتا
گالرینا مارگیناتا نوعی قارچ سمی در ایران است. کلاهک این قارچ حدود ده سانتیمتر قطر دارد که به شکل صاف یا محدب است. رنگ این کلاهک نیز ممکن است زرد، قهوهای و خرمایی باشد. قارچ گالرینا مارگیناتا به صورت گروهی و انبوه روی تنهی درختان و در میان آنها رشد میکند.
این قارچ در ابتدا دارای رنگ زرد است که به مرور زمان تیرهتر میشود و رنگ قهوهای به خود میگیرد. پایهی سفید رنگ این قارچ نیز حدوداً دوازده سانتیمتر است. شکل پایهی این قارچ به شکل استوانه است.
لیپوتا برونیون اینکارناتا
کلاهک این قارچ نیز حدوداً شش سانتیمتر اندازه گیری شده است. این کلاهک که در ابتدا به شکل نیم کره است به مرور زمان بازتر شده و صاف میشود.
لایه بیرونی این کلاهک از فلس پوشیده شده است. رنگ این فلسها قهوهای است. جالب است بدانید رنگ تیغهی قارچ لیپوتا برونیون اینکارناتا سفید است که با مرور زمان به رنگ کرمی درمیآید. پایهی این قارچ نیز طولی به اندازهی پنج سانتیمتر دارد.
لپیوتا سابینکارناتا
لیپوتا سابینکارناتا نیز نوعی قارچ سمی در ایران است که کلاهکی به قطر شش سانتیمتر دارد. کلاهک این قارچ دارای فلسهایی به رنگ قهوهای است. پایهی این قارچ نیز پنج سانتیمتر است.
علائم مسمومیت قارچهای سمی
بعد از مصرف قارچهای سمی بدن شروع به بروز علائمی خواهد کرد. این علائم نشان دهنده مسمومیت قارچ خواهند بود. از علائم مسمومیت قارچ سمی میتوان به مشکلات تنفسی، مشکلات گوارشی، سردرد، سرگیجه، بیحالی، مشکلات کبد، مشکلات کلیوی و در نهایت مرگ افراد اشاره کرد. البته لازم به ذکر است که این علائم در افراد مختلف، متفاوت هستند.
گاهی ممکن است علائم مسمومیت قارچهای سمی به صورت پنهانی باشند. با این وجود گاهی نیز ممکن است بعد از دوره مسمومیت پنهانی، بدن شروع به بروز علائم مسمومیت کند. در این صورت علائم احتمالاً با شدت بیشتری بروز پیدا میکنند.
روشهای کاهش مسمومیت
- وصل کردن تابلوهای خطر در محلهایی که قارچ سمی در ایران رویش پیدا میکنند، به خصوص پارکها و جنگلها.
- خودداری از مصرف ناآگاهانه قارچهای خودرو در طبیعت.
- در صورت مصرف قارچی که از ماهیت آن اطلاعی ندارید و با مشاهده بروز علائم مسمومیت هر چه سریعتر به درمانگاه مراجعه کنید.
- یکی از بهترین روشها برای شناسایی قارچ سمی در ایران، مشخص کردن گونههای خوراکی قارچها است. این کار به تبحر و تخصص خاصی نیاز دارد. زیرا قارچهای سمی و خوراکی بسیاری وجود دارند که از نظر ظاهری کاملاً شبیه به یکدیگر هستند.
جمع بندی
هنوز آمار دقیقی از میزان صدمات و آسیبهای قارچ سمی در ایران وجود ندارد. اما میتوان در رابطه با مسمومیتهای این قارچ که در نهایت به فوت منجر شدهاند آمار محدودی به دست آورد.
به عنوان مثال در سال هزار و سیصد و هشتاد و پنج حدود نه نفر از هموطنانمان به خاطر مصرف قارچ سمی جان خود را از دست دادند. همچنین تعداد زیادی از مردم بر اثر همین مسمومیت به بیمارستانها مراجعه کردهاند. یکی از آمارهای تکان دهنده در این زمینه به سال هزار و سیصد و نود و هفت باز میگردد که بیش از هزار نفر از هموطنان توسط این قارچها دچار مسمومیت شدند.
شما می توانید سایر مقالات پرورش قارچ 118فایل را برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.