در این مقاله بخوانید
چگونه از نر زایی کندوها جلوگیری کنیم؟ چه چیزی باعث تولید زنبورهای نر در کندو میشود؟ زنبور عسل کارگر در چه شرایطی تخم گذاری میکند؟ وجود ملکه تا چه حد در کندو اهمیت دارد؟ چگونه میتوان از تولید زنبورهای نر جلوگیری کرد؟ از چه طریقی می توانیم دوره آموزش پرورش زنبور عسل در ایران را فرا بگیریم؟ با ما همراه باشید تا جزئیات بیشتری از نر زایی کندوها و زنبوران کارگر بدانید.
مقدمه
یک زنبوردار با تجربه همیشه مراقبتهای لازم را برای زنبوران خود انجام میدهد. بیماریها را شناسایی میکند و راههای درمان آنها را پیدا میکند. نر زایی کندوها بیماری نیست که نتوان با آن مقابله کرد. تشخیص به موقع باعث بر طرف کردن این مشکل میشود. بودن و نبودن ملکه در کندو مهم است پس حتما وضعیت ملکه را در هر بازدید مورد بررسی قرار دهید.
راه های جلوگیری از نر زایی کندو
یک زنبوردار آگاه وضعیت کندوها را به خوبی بررسی میکند و از وجود و عدم وجود ملکه در کندو مطلع میشود. وقتی کندویی بی ملکه است باید ملکه به کندو اضافه کند. اگر نتواند به کندو ملکه اضافه کند کارگران کار تخمک گذاری را انجام میدهند که به این کار نر زایی میگویند.
در برخی موارد وجود یک بیماری در کندو باعث نر زایی کندوها میشود. در این مواقع ملکه در کندو وجود دارد اما به علت بیماری زنبور عسل کارگر نیز تخم ریزی میکند. در سومین حالت که باعث میشود زنبور عسل کارگر تخم گذاری کند وجود بیماری در ملکه است که توان تخم گذاری را از او گرفته است.
نر زایی کندوها را میتوان یک مشکل بزرگ در زنبورداری و زنبورستان عنوان کرد. اگر زنبور عسل کارگر اقدام به تخم ریزی کند یعنی مشکل حاد است و راه مقابله با آن وجود ندارد و باید کلنی را از بین برد. اما این تنها راه درمان نر زایی کندوها نیست و راههای دیگری وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
- خانه تکانی کنید و برای زنبورها کندو تکانی کنید: وقتی متوجه شدید زنبور عسل کارگر تخم گذاری میکند کندو را به جای خیلی دور ببرید و در فاصله 200 متری و آن را بتکانید و دوباره کندو را به جای اولیه خود برگردانید تا زنبورهای غیر تخم گذار بتوانند به کندو برگردند. در مرحله بعد یک ملکه جدید برای کلنی قرار دهید و تا مساعد شدن شرایط تغذیه آب و شکر با نسبت یک به یک را برای آنها فراهم کنید. وقتی این کارها را انجام میدهید باید با چنان دقتی کار کنید که باعث نابودی کندو و دیگر زنبورها نشوید.
- کندو را ادغام کنید: راه دیگر درمان نر زایی کندوها ادغام کردن کندو نرزا با یک کندو ملکه دار است. این کار باعث میشود ملکه در کندو نرزا اقدام به تخم گذاری کند. ولی قبل از ادغام شدن دو کندو باید ابتدا کندو نرزا را بتکانید. برای موفق شدن در این مرحله قبل از هر اقدامی دو کندو را هم بو کنید و به تغذیه آنها برسید. این کار کمی از روش اول سختتر است. اگر زنبورداری را تازه آغاز کردهاید و تجربه کافی در این زمینه ندارید حتما با یک زنبوردار حرفهای مشورت کنید.
- با کلنی و کندو خداحافظی کنید: روش سوم برای مقابله با نر زایی کندوها خداحافظی با کلنی است. وقتی به موقع متوجه نر زایی کندو نشوید و مدت زیادی از زمان تخم گذاری زنبور عسل کارگر گذشته باشد باید کلنی را از بین ببرید. برای این کار نیازی نیست آن را بسوزانید یا کاری برای نابودی زنبورها انجام دهید. فقط کافی است شما همانند مرحله اول کندو را بتکانید اما این بار نباید کندو را به جای اول خود برگردانید.
این کار باعث میشود زنبورها پراکنده شوند و به کندوهای دیگر ملحق شوند. حتما با مدیریت صحیح باعث از بین رفتن نر زایی کندوها میشوید. اما قبل از اینکه این اتفاقات رخ دهد همیشه کندوها را بررسی کنید تا مجبور به اضافه کاری نشوید.
چگوﻧﮕﯽ ﭘﻴﺪاﻳﺶ کارگران تخم گذار و ملکه
ﭼﻨﺎن ﭼﻪ ﮐﻨﺪوﻳﯽ ﻳﺘﻴﻢ ﺷﻮد و ﺑﺮای ﻣﺪت ﺣﺪود ﻳﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﺗﺨﻢ ﻳﺎ ﻻرو ﮐﻤﺘﺮ از دو روز وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ زﻧﺒﻮران اﻗﺪام ﺑﻪ ﭘﺮورش ﻣﻠﮑﻪ ﮐﻨﻨﺪ، ﺗﺨﻤﺪان ﺗﻌﺪادی از زﻧﺒﻮر عسل ﮐﺎرﮔﺮ رﺷﺪ ﮐﺮده و در ﻋﺮض ﻳﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﺗﺎ ﭘﺎﻧﺰده روز ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﺨﻢ ﮔﺬاری ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺗﺨﻢ ﮔﺬاری ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ بوده و در داﺧﻞ ﻫﺮ ﺣﺠﺮه ﮔﺎﻫﯽ ﭼﻨﺪ ﺗﺨﻢ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﻣﻨﺘﻬﯽ ﮐﻠﻴﻪ ﺗﺨﻢﻫﺎ ﺑﻪ زﻧﺒﻮر ﻧﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
اﮔﺮ ﺗﺨﻢﻫﺎ در ﺣﺠﺮه ﻧﺮ ﭘﺮورش ﻳﺎﺑﻨﺪ، از ﻟﺤﺎظ اﻧﺪازه ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻧﺒﻮر ﻧﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ هستند. اما ﭼﻨﺎن ﭼﻪ در ﺣﺠﺮه ﮐﺎرﮔﺮ ﭘﺮورش ﻳﺎﺑﻨﺪ، از ﻟﺤﺎظ اﻧﺪازه ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ از زﻧﺒﻮر ﻧﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد. ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎی ﮐﻨﺪو ﺧﺼﻮﺻﺎ ﻣﻮم ﺳﺎزی ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﻳﺎﺑد. شما نباید بگذارید این اتفاق در کندو رخ دهد و به اصطلاح نر زایی کندوها ایجاد شود. باید یک ملکه برای کندوها معرفی کنید. ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻦ ﮐﻪ ﮐﺎرﮔﺮان ﺗﺨﻢ ﮔﺬار، ﻣﻠﮑﻪ ﺑﺎروری را ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ، ﺗﺨﻢ ﮔﺬاری آنﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه و ﻳﺎ اﻳﻦ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎرﮔﺮان از ﺗﺨﻢ ﮔﺬاری آنﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی ﻣﯽﺷﻮد.
مقدمه موضوع چگونه از نر زایی کندوها جلوگیری کنیم
آشنایی با کندو
محل زندگی و زاد و ولد زنبوران عسل را کندو میگویند. زنبور عسل کارگر و دیگر اعضای آنها مثل ملکه و زنبورهای نر به صورت اجتماعی زندگی میکنند و با گردآوری شهد گلها، در کندو عسل تولید میکند. کندو، زنبورها را در برابر نور خورشید، باد، باران، برف و سرما محافظت میکند. کندو نمیگذارد دیگر حشرات مزاحم به داخل محل زندگی زنبورهای عسل وارد شوند.
کندوها در حالت کلی به دو دسته بومی و مدرن تقسیم میشوند:
کندوهای بومی: این کندوها امروزه کمتر استفاده میشوند و به علت عدم امکان بازدید از داخل کندو، مشکلاتی به همراه دارند. کندوهای بومی دارای شانهای ثابت هستند، محصول سالانه آنها پایین و از 4 تا 8 کیلوگرم تجاوز نمیکند و توصیه میشود که این نوع کندوها به کندوهای جعبه تبدیل شوند.
کندوی جعبهای مدرن: ساختمان این نوع کندو طوری ساخته شده است که زنبوردار به راحتی قادر است داخل کندو را ببیند. شانهای این کندوها متحرک است و هر گونه اتفاق از جمله نر زایی کندوها در این نوع کندوها به راحتی قابل مشاهده است و میتوان با قرار دادن پایه مومی روی قاب یا با استخراج عسل از قاب به وسیله اکستراکتور و برگشت آنها یعنی زنبور عسل کارگر به کندو راندمان تولید عسل را افزایش داد.
کندوها را باید در جای مناسبی قرار دهید تا هیچ گونه مزاحمتی برای زنبورها به وجود نیاید. آنها را با فاصله از جاده قرار دهید. همچنین مکانی که برای استقرار کندوها انتخاب میکنید باید شرایط آب و هوایی خوبی داشته باشد. همچنین نبود آلودگی صوتی و فاصله داشتن از مناطق مسکونی جز ضروریات استقرار کندوها است. حتما باید مکانی برای استقرار کندوها انتخاب کنید که زنبورها به راحتی بتوانند به تولید عسل بپردازند و زندگی خود را داشته باشند.
جمع بندی
نر زایی کندوها زمانی اتفاق میافتد که ملکه در کندو نباشد یا امکان تخم گذاری نداشته باشد. پس وظیفه یک زنبوردار ایجاد شرایط مناسب و قرار دادن ملکه در کندو است. اگر ملکه پیر و یا بیمار باشد و امکان تخم گذاری نداشته باشد زنبور عسل کارگر وظیفه او را انجام میدهد و نر زایی را ایجاد میکند.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.