در این مقاله بخوانید
از کندوی زنبور عسل چه میدانید؟ چه نوع کندوهای زنبور عسلی وجود دارد؟ چه تعداد از این انواع کندوها در ایران استفاده میشوند؟ آیا نوع کندو زنبور عسل در میزان بهره وری زنبورداری موثر است؟ چگونه آموزش زنبورداری مقدماتی را فرا بگیریم؟ در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم داد، پس با ما همراه باشید.
مقدمه
امروزه بر خلاف ایام گذشته کندوهای مختلفی به بازار عرضه شدهاند. کندوی زنبور عسل میتواند سنتی یا مدرن باشد. به هر حال هر یک از کندوها این توانایی را دارند که بتوانند نیازهای ضروری هر زنبورداری را حل کنند. بنابراین در نهایت تصمیم با شما است که بسته به اطلاعات و توانایی خود کدام کندو را انتخاب میکنید. این انتخاب قطعا در بهرهوری کار زنبورداری شما موثر خواهد بود.
کندو زنبور عسل چیست؟
زنبور عسل در مکانی به نام کندوی زنبور عسل به وجود میآید، پرورش پیدا میکند و فرآوردهای چون عسل تولید میکند. بنابراین ما نمیتوانیم زنبوری بیابیم که بدون کندو بتواند به حیات خود ادامه دهد و فرآورده تولید کند. بر این اساس نقش کندو و نوع آن در زنبورداری بسیار مهم است. زنبورهایی که بنا به هر علتی از کندو خارج میشوند، به سرعت فرآیند ساخت کندوی جدید را آغاز میکنند.
البته این سیر طبیعی طبیعت و خواست پروردگار است که زنبور ملکه در این شرایط به دنبال مسکن برای زنبورها است.
انواع کندوها
در واقع میتوان گفت کندوی زنبور عسل در حالت کلی به سه دسته تقسیم میشوند.
- کندوهای طبیعی
- کندوهای بومی
- کندوهای مدرن
مقدمه آشنایی با انواع کندو عسل
کندوی طبیعی
این نوع کندوی زنبور عسل همانطور که از اسمش پیدا است، کندویی طبیعی است. این کندو در شرایطی ساخته میشود که هیچ گونه دخالت انسانی در فرایند ساخت آن وجود ندارد. در واقع این خود زنبورها هستند که این نوع کندو را میسازند. این کندو طبیعی معمولا در جنگلها و اماکن طبیعی وجود دارد.
دو کندوی دیگر که به آنها محلی یا مدرن میگویند، کندوهایی هستند که در حال حاضر در بسیاری از کشورها، زنبورداران از آنها استفاده میکنند. در کشور ما ایران نیز این مسئله صادق است. هر یک از این کندوها دارای مزیتها و معایبی هستند که موجب میشود که افراد خاصی در هر منطقه از هر یک از آنها استفاده کنند.
با همهی اینها خوب است بدانید که در دنیای کنونی استفاده از کندوی مدرن بسیار بیشتر و بهتر از انواع سنتی آن است.
معرفی کندوهای سنتی
بعضی از مشهورترین کندوهای سنتی عبارتاند از: کندوهای تنه درختی، سبدی، کدویی، گلی و کوزهای.
هر یک از این گونه کندوها در نواحی مختلفی از دنیا و قسمتهایی از کشور ما ایران استفاده میشوند. بعضی از آنها اصلا در ایران استفاده نمیشود یا قبلا مورد استفاده قرار گرفتهاند. به هر حال وجود زیادی انواع کندوی سنتی به برخی از افراد این فرصت را میدهد تا بتوانند با کمترین هزینه در منطقهی خاصی شروع به زنبورداری کنند.
یکی از دلایل اصلی که موجب شده کندوی زنبور عسل ذکر شده در بالا دیگر استفاده نشود یا استفاده از آنها محدود شود، این است که نمیتوان بسیاری از آنها را کنترل کرد و کنترل پذیر نیستند. در واقع این نوع کندوها را نمیتوان به راحتی مورد بررسی قرار داد. به همین دلیل اگر کندوی زنبور عسل بیمار شود، زنبوردار متوجه این موضوع نمیشود.
کنترل نداشتن روی کندوی زنبور عسل آنقدر مشکل بزرگی است که حتی ممکن است منجر به از دست رفتن تمام سرمایه زنبوردار شود. با همه اینها زنبوردارانی هستند که از کندوی سنتی استفاده میکنند و برحسب تجربهی خود و دیگران میتوانند شرایط کندو و زنبور عسل را در دست بگیرند. البته این موضوع در بیشتر زنبورداران جوان صادق نیست و در واقع اکثر آنها در این زمینه نمیتوانند موفق باشند.
کنترل نداشتن روی کندوی زنبور عسل آنقدر مشکل بزرگی است که حتی ممکن است منجر به از دست رفتن تمام سرمایه زنبوردار شود. با همه اینها زنبوردارانی هستند که از کندوی سنتی استفاده میکنند و برحسب تجربهی خود و دیگران میتوانند شرایط کندو و زنبور عسل را در دست بگیرند. البته این موضوع در بیشتر زنبورداران جوان صادق نیست و در واقع اکثر آنها در این زمینه نمیتوانند موفق باشند.
نکتهی خوب و مهم این است که چند صد سال است که زنبورداران روش ویژهای که در آن از کندوهای مدرن استفاده میشود، به کار میبرند. در این روش دیگر زنبوردار به راحتی میتواند بر روی شرایط داخل کندوی زنبور عسل کنترل و تسلط داشته باشد. البته نباید با وجود کندوی مدرن از نقش کندوهای محلی جهت زنبورداری غافل ماند. چرا که بسیاری از مقدار عسل جامعه از طریق کندوهای محلی تولید میشود.
کندوهای مدرن
کندوی مدرن همان کندوی جعبهای هستند. این کندوها همانطور که قبلا نیز ذکر شد سالیان سال است که به صنعت زنبورداری وارد شدهاند. جالب است بدانید اولین باری که از این گونه کندوها استفاده شد، توسط لانگستروت بوده است. ابعاد این کندوها از جمله طول و عرض آن و همچنین جدارهها، قطر و… از جمله مواردی بودند که طبق تحقیقات زیاد اندازه گیری شدند.
کندوهای مدرن از اول تا حال از جنس چوب بودهاند. البته در سالهای اخیر بعضی از شرکتهای سارندهی کندوی زنبور عسل، کندوهای پلاستیکی نیز ساختهاند و روانه بازار کردهاند. این جنس کندو موجب میشود که قیمت کندو کمی پایینتر بیاید و مقرون به صرفه باشد. بعد از این اتفاق توجه بسیاری از مردم از جمله زنبورداران به این گونه کندوها جلب شد و طولی نکشید که گسترش پیدا کرد.
با همهی اینها هنوز بیشتر کندوهای مدرنی که در زنبورستانها هستند، از جنس چوب هستند. از خواص ویژهی این گونه کندو میتوان به قابهای متحرک آن اشاره کرد.
در طی سالهای گذشته ابزارها و امکاناتی برای زنبورداری به وجود آمدهاند که این کار را آسانتر نمایند و بازدهی زنبورداری را بیشتر از قبل کنند. بر همین اساس میتوان گفت اگر زنبوردار بخواهد که بیشترین سود و اثرگذاری را در زنبورداری خویش داشته باشد بهتر است از همین نوع کندو در زنبورستان خود استفاده نماید.
از مزایای کندوی زنبور عسل مدرن یا جعبهای میتوان به امکان بازرسی دورهای در آنها اشاره کرد. در این شرایط، مشکلات ناشی از زنبورداری نیز کاهش خواهد یافت و در صورت وجود هر گونه مشکلی زنبوردار متوجه آن خواهد شد و قبل از آنکه موضوع شدید شود، برای حل آن چارهای میاندیشد.
یک نوع کندوی زنبور عسل نیز وجود دارد که از آن به عنوان کندوی دادنت یاد میشود. این کندوها نوعی کندوی مدرن هستند که سایز بزرگتری از سایر انواع خود دارند. این کندوها نوعی کندوی پیشرفته محسوب میشود که نیاز به آموزش تخصصی دارند. همچنین این گونه کندوها حرفهای هستند.
جمع بندی
کندوی زنبور عسل یکی از اجزا مهم در حرفه زنبورداری است که از گذشته تا کنون دستخوش تغییراتی شده است. انواع مختلفی کندو وجود دارد که همه آنها در سه دسته طبیعی، سنتی یا بومی و مدرن طبقه بندی میشوند. در کشور ما بیشتر از کندوی جعبهای استفاده میشود.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.