در این مقاله بخوانید
شاید تاکنون متوجه تفاوتهای میان کشاورزی در خاک و کشت هیدروپونیک شده باشید. کشت هیدروپونیک حتی از نظر روش و سبک با پرورش گلخانهای هم متفاوت میباشد و ساختاری مجزا دارد. اما در این مقاله قصد داریم با تفاوت کشت هیدروپونیک و کشاورزی آشنا شویم.
تفاوت های هیدروپونیک و کشاورزی
تفاوت در روش پرورش گیاه
کشاورزی برای گیاهان همواره با مشکلاتی روبرو میباشد بخصوص سبزیجات و میوههای بوتهای مانند خیار، گوجه و فلفل که از بوته رشد میکنند و به نگهداری ویژه نیاز دارند. حتی بهترین کشاورزان نیز با دادن میزان کود کافی و رساندن نیازهای گیاه، باز هم نمیتوانند آنها را به نهایت پتانسیل خود برای رشد و محصول دهی برسانند. دلیل این هم در ذات کشاورزی است که به خاک وابسته میباشد.
حتی اگر تمام نیازهای گیاه را هم به آن بدهیم باز هم ابتدا وارد خاک میشود و ریشه برای دریافت آن باید رشد خود را به ریشه بدهد. چه بسا مقدار زیادی از مواد مغذی و مواد آلی به جای رسیدن به گیاه در خاک باقی میماند.
در کشت هیدروپونیک دیگر خبری از خاک نخواهد بود و تمام نیازهای گیاه بی کم و کاستی مستقیم به ریشهی گیاه میرسد و نبود خاک دیگر ریشه را وادار به رشد بیهوده نخواهد کرد و این انرژی صرف میوه خواهد شد. از طرفی در محیط بسته شرایط مورد نیاز فراهم است و دیگر نگران سرما یا گرمای هوا نخواهید بود.
تفاوت در صرفه جویی آب و مواد آلی
از گذشته تا به امروز کشاورزی نیاز محرض به خاک حاصل خیز و آب فراوان داشته است که امروزه هم در باغها و مزارع آبراههایی که برای آب دادن به گیاهان است را مشاهده میکنیم. همچنین اگر خشکسالی حاصل شود تمام محصولات تلف میشوند. این ها مشکلاتی است که همواره برای کشاورزی وجود دارد و نیاز مردم به همین محصولات متکی میباشد. اگر هم همه چیز به خوبی پیش رود آب بسیاری به داخل خاک میرود و تنها ده درصد آن جذب گیاهان خواهد شد. مقدار کود دهی هم که حساب درستی نخواهد داشت.
برعکس در کشت هیدروپونیک میزان آب مشخص است و به اندازهی نیاز گیاه از آب استفاده میشود که همان ده درصد میباشد. این نکته با وجود کمبود آب شیرین کشت هیدروپونیک را به انتخاب بهتری برای رشد بهینه تر و مصرف آب کمتر تبدیل کرده است. همچنین در زمان هم صرفه جویی میشود زیرا دیگر خاکی برای شخم زدن وجود نخواهد داشت. با استفادهی بهینه از محلول غذایی نیز در استفاده از آن صرفه جویی میشود و هم نیاز گیاه بهتر تامین خواهد شد.
تفاوت در تنوع گیاهی
اگر بخواهیم از نظر تنوع گیاهی این دو را بررسی کنیم باید گفت که تنوع گیاهان کشاورزی بیشتر خواهد بود. کشت هیدروپونیک اگرچه به صرفه و مفید میباشد اما نه برای هر گیاه و محصولی و تاکنون تنها مقدار محدودی مانند سبزیجات و کاهو و کلم و میوههای بوتهای مانند فلفل، گوجه و خیار و چند نوع دیگر محصولات محدود شده است.
این در حالی است که زمین حاصلخیز هر نوع محصولی را در خود پرورش خواهد داد. همچنین درختان نیز در فضای باز بهتر رشد خواهند کرد.
تفاوت در شرایط آب و هوایی
کشاورزی در هر اقلیمی ممکن نخواهد بود برای مثال هوای سرد هیچگاه به گیاه اجازهی رشد نخواهد داد. بعضی گیاهان و میوهها تنها در اقلیمهای خاص رشد میکنند و نمیتوان آنها را در جای دیگری پرورش داد. از این نظر نیز برای کشاورزی محصولات دچار محدودیت میباشد و کشورها را ناگزیر به واردات محصولات مورد نیازشان خواهد کرد.
در عین حال کشت هیدروپونیک هیچگاه متوقف نمیشود و میتوان با به وجود آوردن شرایط آب و هوایی مناسب محصولات کشاورزی را پرورش داد و حتی محصولاتی که در اقلیمهای خاص رشد میکنند برای کشت هیدروپونیک محدودیتی نخواهند داشت.
تفاوت در سرعت و کیفیت رشد گیاهان
سرعت رشد گیاهان و دورهی برداشت آنها در کشت هیدروپونیک به مراتب سریعتر از کشاورزی است دلیل آن هم استفادهی بهینه از شرایط میباشد که بر رشد گیاه متمرکز است. در عین حال کیفیت محصولات کشاورزی با گیاهانی که در گلخانهی هیدروپونیک رشد کردهاند قابل مقایسه نیست دلیل آن هم رشد سالم و مفید محصول میباشد.
تفاوت در بیماری گیاهان
گیاهان نیز در صورت بهداشتی نبودن خاک و بر اثر آفت دچار بیماری میشوند از این رو همواره برای جلوگیری از بیماری باید برای آنها از سموم و ضد عفونی کننده استفاده کرد در حالی که پیدا کردن علت بیماری گیاهان بسیار سخت و پیچیدهتر خواهد بود.
کشت هیدروپونیک محیطی بهداشتی تر برای گیاهان فراهم میکند و تمام عناصر و آبی که به گیاه میرسد از قبل کنترل شده است تا آلوده نباشد. همچنین از آفت و خاک آلوده هم خبری نیست. اما با این وجود بروز بیماری برای گیاهان محتمل است که در این صورت نیز سرعت تشخیص و دقت در تشخیص آن بسیار بالاتر خواهد بود.
تفاوت کشت هیدروپونیک و کشاورزی در هزینه
کشاورزی هزینههای جانبی زیادی برای کندن علفهای هرز و خرید کود یا سهم آب را به دنبال دارد. احتمال بروز مشکل برای گیاهان نیز همواره پا برجاست. در حالی که کشت هیدروپونیک با وجود نیاز به سرمایهی اولیه هم در مصرف آب و برق صرفه جویی قابل توجهی دارد و هم احتمال بروز خطر به حداقل رسیده است.
بعضی هزینهها مانند کندن علف هرز و سمپاشی و ضد عفونی کاملا برای فرد حذف شدهاند که کشت هیدروپونیک را از این نظر نیز بهینهتر کرده است.
نتیجه گیری
کشت هیدروپونیک با توجه به قدمتی که دارد و با ترکیب تکنولوژی و علم توانسته است از کشاورزی سنتی پیشی گیرد اما هنوز هم در تنوع گیاهان قابل کشت دچار محدودیت میباشد. با این وجود مشکلات بسیاری از کشورها را در تهیهی محصول مورد نیازشان حل کرده است.
امروزه هنوز هم از هر دو روش استفاده میشود و مکمل یکدیگر هستند به همین دلیل مقایسهی آنها شایسته نیست و به بیان تفاوتشان بسنده کردیم.
پیشنهاد می کنیم سایر مقالات کشت هیدروپونیک 118فایل را نیز مطالعه فرمایید.