در این مقاله بخوانید
گیتار چطور ساخته شد؟ تاریخچه گیتار الکتریک چیست؟ چه سازهایی قبل از گیتار وجود داشته اند؟ چرا این یک ساز به نماد ژانرهای موسیقی قرن بیستم مانند جاز، بلوز و البته راک اند رول تبدیل شد؟ در این مقاله تمام این سوالات پاسخ داده می‌شود و با تاریخچه گیتار آشنا خواهید شد.
همه چیز درباره تاریخچه گیتار
گیتار ساز محبوبی در سرتاسر دنیا است. چیزی در مورد تکنوازی با گیتار وجود دارد که می‌تواند یک آهنگ عادی را به یک اثر شنیدنی تبدیل کند. حتی افرادی که خیلی به موسیقی علاقه ندارند هم معمولاً با صدای گیتار رابطه برقرار می‌کنند و حتی یک گیتاریست مورد علاقه دارند، خواه اریک کلاپتون، استیوی ری وان، جیمی هندریکس و … . گیتار بخشی حیاتی از بیان فرهنگی ما است و شاید هیچ ساز موسیقی به اندازه گیتار به پیشرفت موسیقی در این روزها کمک نکند.
اگر چه تاریخچه گیتار به طور دقیق نامشخص است ولی همه می‌دانیم که سازهای زهی برای هزاران سال بخشی از زندگی بشر بوده اند. اسپانیای قرون وسطی جایی است که تاریخ گیتار برای اولین بار در آنجا شکل گرفت، اما در قرن بیستم بود که گیتار واقعاً به عنوان یک ساز به جهان معرفی شد. گیتار عنصر کلیدی در توسعه سبک موسیقی راک اند رول (به ویژه با ظهور گیتار الکتریک) بود و همچنین در ایجاد تقریباً هر سبک موسیقی مدرن دیگری نقش داشت.
گیتار یکی از شناخته شده‌ترین و همه کاره‌ترین سازهای مورد استفاده در موسیقی غربی است که در آموزش گیتار 118 فایل با انواع آن آشنا می شوید. همانطور که اشاره شد تقریباً در هر ژانر موسیقی از سبک موسیقی کلاسیک گرفته تا سبک موسیقی راک یافت می‌شود. ریشه و تاریخچه گیتار به دوران باستان باز می‌گردد.
سازهای قبل از گیتار
در تاریخچه گیتار به اجداد گیتار می‌پردازیم. هیچ تاریخ مشخصی وجود ندارد که مشخص باشد دقیقا گیتار در آن زمان اختراع شده است. حتی به دلیل فقدان سوابق و تحقیقات، ردیابی منشا آن نیز دشوار است. مورخان منشأ گیتار را سازهایی ذکر کرده‌اند که شباهت زیادی به گیتار مدرن دارند و در قرن دوازدهم اسپانیا وجود داشته اند. در حالی که برخی استدلال کرده اند که گیتار مدرن از نوادگان عود قرون وسطایی یا حتی کیتارا یونانی است، برخی از مورخان این واقعیت را رد کرده اند و ادعا می‌کنند که این ساز از منبع دیگری آمده است.
کلمه “گیتار” احتمالا از نام اسپانیایی “Guitarra Latina” گرفته شده است که برای اشاره به آکوردفون‌ها، سازهایی که بیشتر با گیتار مرتبط هستند، استفاده می‌شود. در ادامه دو ساز را که به احتمال زیاد از اجداد ساز گیتار فعلی بوده اند را معرفی می‌کنیم.
ساز Lute
Lute دارای پشتی منحنی بود و در اشکال و اندازه‌های مختلف، دارای 4 یا 5 رشته بود و اغلب با یک پر قلاب می‌زدند. این ساز برای صدها سال محبوب بود و از مصریان به یونانی‌ها و سپس رومی‌ها که آن را در سراسر اروپا معرفی کردند، رسیده بود.
ساز عود
هنگامی که مورها در سال 711 بعد از میلاد به جنوب اسپانیا حمله کردند، عود را با خود آوردند. این ساز با سازهای زهی اروپا نسب مشترک داشت و مانند lute بدنی گرد داشت، اگرچه فاقد فرچه بود و گردن کوچکتری داشت. هم خود ساز موری و هم سبک نوازندگی عربی اثر قابل توجهی در موسیقی قرون وسطی اروپا و در نهایت در ایجاد گیتار بر جای گذاشتند.
در پایان رنسانس، عود تکامل یافته بود و اغلب تا 20 یا 30 سیم داشت، اما به آرامی این نوع ساز تکامل یافته از بین رفت و مثلا در اسپانیا، سازهایی شبیه گیتار مدرن در حدود قرن 15 و 16 ظاهر شدند. این نوع گیتارهای اولیه، گیتار باروک نام داشتند.
در دهه 1790، گیتارهای اسپانیایی از نظر نوع استاندارد شده بودند و دارای 6 رشته سیم بودند که بسیار شبیه یک گیتار مدرن بود. اینجاست که تاریخ گیتار واقعاً شروع می‌شود و روز به روز اصلاح می‌گردد و در نهایت به سازهایی منتهی می‌شوند که امروز می‌شناسیم و دوستشان داریم.
چطور گیتار ساخته شد؟
طراحی گیتار مدرن را به یک اسپانیایی به نام آنتونیو تورس ژورادو نسبت می‌دهند. در حدود قرن هجدهم، ژورادو به دو نمونه اولیه گیتار که رایج بود نگاه کرد و تصمیم گرفت که ویژگی‌ها و عناصر هر کدام از این دو را با هم ترکیب کند تا ساز را به سطح کاملاً جدیدی ارتقا دهد.
او اندازه بدن ساز را افزایش داد و گردن آن را دراز کرد. از آنجایی که کشش و فشار سیم‌ها اغلب باعث می‌شد که ساز خراب شود و بشکند، او از تقویت‌کننده‌های چوبی برای محکم کردن گیتار استفاده کرد و اطمینان حاصل کرد که این ساز می‌تواند در هنگام نواخته شدن مقاومت کند. با این تغییرات، گیتار به طور ناگهانی هم از نظر صدا و هم در پروژکشن بهبود یافت و صدای بلندتر و کامل‌تری را بیرون داد که تا به امروز هم همینطور بوده است.
نوازندگان در سرتاسر فرانسه، اسپانیا، ایتالیا و پرتغال نیز تغییراتی در طراحی جدید گیتار ایجاد کردند و ساختار و کیفیت صدای آن را بهبود بخشیدند و ابزاری را تولید کردند که سبک‌تر بود اما می‌توانست در برابر نواختن پیچیده‌تر نوازنده مقاومت کند.
با این حال گیتار، انتخابی نامطلوب برای آهنگسازان و نوازندگان در سراسر جهان باقی ماند. گیتار اغلب به عنوان یک ساز سطح پایین‌تر از سازهای دیگر در نظر گرفته می‌شد. چهره‌های اصلی موسیقی در آن زمان و آهنگسازان کلاسیک مانند موتزارت، بتهوون و باخ در آثارشان کمتر از این ساز استفاده می‌کردند. اگرچه طراحی ژورادو که ما اکنون آن را به عنوان گیتار کلاسیک می‌دانیم، ساز را برای نوازنده شیک‌تر و راحت‌تر کرد اما به محبوبیت ساز کمکی نکرد.
محبوبیت گیتار در قرن بیستم
نقطه عطف اصلی برای محبوبیت گیتار در ابتدای دهه 1900 بود. در این دوران بود که گیتار به عنوان ابزاری که به راحتی می‌توانید نحوه نواختن آن را یاد بگیرید شهرت پیدا کرده بود و با گسترش آن در سراسر جهان، افراد بیشتری استعداد خود را در این ساز امتحان کردند. سیم‌های قدیمی با سیم‌های مصنوعی فولادی یا نایلونی جایگزین شدند که روی انگشتان راحت‌تر بود و در برخی موارد صدای متمایزتری تولید می‌کرد. گیتار کلاسیکی که ژورادو چند قرن قبل ساخته بود به گیتار آکوستیک توسعه پیدا کرد که صدایی بلندتر از گیتار قبلی خود داشت.
بسیاری از مردم سعی کرده بودند گیتار را برقی کنند، اما تا دهه 1930 بود که پیشگامان گیتار لئو فندر و لس پال شروع به توسعه گیتار آکوستیک برای اهداف الکتریکی کردند. اولین گیتارهای الکتریک در اواخر دهه 1930 با تنها یک نقص طراحی ظاهر شدند (آنها توخالی بودند). بنابراین، لئو فندر یک گیتار بادوام و با بدنه سخت ایجاد کرد که هنوز هم ساخته و توزیع می‌شود در ادامه به طور مفصل در مورد گیتار الکتریکی صحبت می‌کنیم.
تاریخچه گیتار الکتریک
اختراع و همه گیر شدن گیتار الکتریک نقش مهمی در تاریخچه گیتار داشت. علیرغم پیشرفت‌های قرن بیستم در گیتار زهی فولادی و استفاده از پیک هنگام نواختن، نوازندگان دریافتند که گیتار برای بسیاری از اشکال موسیقی مدرن بسیار آرام است و صدای ضعیفی دارد. این بدان معنا بود که در دوران گسترش سبک جاز، گیتار به یک ساز درجه دوم در بسیاری از گروه‌ها تنزل پیدا کرد و سازهای برنجی و ساکسیفون، جایگاه برجسته‌تری در گروه‌های موسیقی پیدا کردند.
کم کم گیتار تبدیل به یک ساز ریتم شد و از رده سازهای اصلی خارج شد و به نظر می‌رسید که این ساز به‌عنوان یک ساز تکنوازی حداقل در موسیقی‌های سطح بالا ناپدید شود.
اگرچه بسیاری از مردم در دو دهه اول قرن بیستم سعی کردند صدای گیتار را با استفاده از میکروفون‌های متصل یا فرستنده‌های تلفن تقویت کنند، اما این یک مهندس برق به نام آدولف ریکن باکر ( که در آن زمان، معاون شرکت ملی گیتار بود) و همچنین پل بارت و جورج بوچمپ (نوازنده‌ای که علاقه‌مند به گیتار استیل به سبک‌هاوایی بود) در سال 1932 سرانجام این معما را حل کردند.
ریکن باکر شرکت بین‌المللی ریکن باکر را تنها با هدف ایجاد نسخه‌های الکتریکی از آلات موسیقی تأسیس کرده بود و به همراه جورج بوچمپ توانست پیشگام یک نوع دستگاه الکترومغناطیسی باشد که ارتعاشات سیم‌های گیتار را به صدایی واضح و بلند تبدیل می‌کرد. گیتار «Frying Pan» به اولین گیتار تقویت شده تجاری تبدیل شد.
گروه‌های هاوایی اولین کسانی بودند که از گیتارهای جدید استفاده کردند، اما این ساز به سرعت به گروه‌های سوئینگ وسترن و گروه‌های جاز راه پیدا کرد. مزایای نوع جدید گیتار یعنی گیتار الکتریکی واضح بود و بسیاری از شرکت‌ها از جمله Dobro، National، AudioVox، Volu-tone، Vega، Epiphone و Gibson در اواخر دهه 1930 شروع به ساخت نسخه‌های خود از گیتار الکتریک کردند.
آنچه از تاریخچه گیتار برمی‌آید اولین گیتار الکتریک اسپانیایی موفق تجاری توسط گیبسون در سال 1936 منتشر شد و به همراه آمپلی فایر و کابل به قیمت 150 دلار فروخته شد. ES-150 بلافاصله مورد توجه ارکسترها قرار گرفت و ادی دورهام، گیتاریست جاز، از ES-150 برای نواختن چیزی که اغلب اولین تکنوازی گیتار الکتریک نامیده می‌شود، استفاده کرد. او گیتار را به چارلی کریستین بزرگ معرفی کرد که در طول عمر کوتاه خود واقعاً تکنوازی گیتار را به محبوبیت رساند و مردم را دوباره با این ساز آشنا کرد. از این به بعد گیتار به عنوان یک ساز اصلی در ارکسترها استفاده می‌شد نه به عنوان یک ساز درجه دوم برای همراهی ریتمیک پس زمینه.
از میان این مردان و چند سازنده مشهور دیگر چه کسی به عنوان اولین کسی که بدن توخالی قدیمی را کنار گذاشته و یک گیتار با بدنه جامد خلق کرده است؟ این سؤالی است که تقریباً به اندازه بحث بر سر بهترین نوازنده گیتار الکتریک رایج است و به شدت مورد بحث است. ما قصد نداریم در این بحث جانبداری کنیم، اما به نظر می‌رسید بسیاری از پیشرفت‌ها در تاریخ گیتار تقریباً به طور همزمان توسط افراد مختلف در مکان‌های مختلف ایجاد شده است.
در سال‌های اخیر، گیتارها سبک‌تر، براق‌تر، قابل سفارشی‌سازی و حتی بادوام‌تر شده‌اند. برخی از طرح‌های گیتار حتی به عناصر اصلی سبک موسیقی راک تبدیل شده‌اند.
موسیقی ادبیات قلب است، از آنجایی شروع می شود که گفتار پایان یابد.
