در این مقاله بخوانید
از زنبورداری چه میدانید؟ آیا از نحوهی پرورش زنبور عسل اطلاعاتی دارید؟ روش نگهداری از زنبورها چگونه است؟ شرایط مناسب جهت پرورش زنبور عسل کدامند؟
مقدمه
نگهداری و پرورش زنبور عسل کاری دشوار است که نیاز به حوصله و دقت فراوانی دارد. همچنین پرورش زنبور عسل علم و تجربهی کافی میطلبد. بر این اساس چنانچه فردی شروع به کار زنبورداری کند در حالیکه هیچ اطلاعی از این موضوع نداشته باشد، امکان از دست رفتن سرمایه و زنبورهایش وجود دارد.
بنابراین اگر شما نیز مایل به انجام این کار هستید و میخواهید در این زمینه فعالیت داشته باشید لازم است ابتدا درباره این شغل به خوبی تحقیق کنید و آموزش ببینید. در ادامه قصد داریم درباره نحوه پرورش زنبور عسل بیشتر توضیح دهیم.
زنبورداری چیست؟
به فرآیندی که طی آن میتوان زنبورهای عسل را پرورش داد، زنبورداری میگویند. در این فرآیند به تولید و نگهداری زنبورها توجه ویژهای میشود. چرا که از طریق این فرایند میتوان به فرآوردههایی معینی چون عسل دست یافت.
نکات اساسی درباره شروع پرورش زنبور عسل
بعد از انجام اقدامات لازم، زمانی که اطلاعات و مهارت شما به خوبی افزایش یافت، این امکان را خواهید داشت که کار خود را با دو کندو و بیشتر شروع کنید. البته توجه داشته باشید که در این زمان کندوهای شما بیشتر از شش عدد نباشند تا دچار زیان نشوید.
علت این که شما نباید کار خود را با کندوی زیاد آغاز کنید این است که در این صورت اگر بر اثر مشکلاتی ملکه کندوی شما از بین برود، دیگر عسلی تولید نخواهد شد و عملا کندوی شما بی استفاده خواهد شد. در این شرایط احتمالا شما انگیزهی خود را برای ادامه کار از دست خواهید داد.
بعد از آن که تعدادی کندو برای خود تهیه کردید، کار خود را تا حدود یک سال ادامه دهید. پس از این مدت حدود بیست تا سی کندو برای خود خریداری کنید و کار خود را به عنوان شغل دوم ادامه دهید. اگر احساس میکنید که در این کار به قدر کافی ماهر شدهاید، میتوانید در سال آینده صد کندوی دیگر نیز برای خود تهیه نمایید.
البته دقت داشته باشید اشخاصی هستند که توانایی اداره کردن بیش از صد از کندو را دارند، به عنوان زنبورداران حرفهای کار میکنند. زنبورداران در زنبورداری خود علاوه بر عسل میتوانند گرده، ژله رویال، موم و زهر نیز در فرآوردههای خود داشته باشند.
دریافت مجوز پرورش زنبور عسل
اگر شما بتوانید حدود چهل و پنج کلنی را اداره کنید، میتوانید با مراجعه به جهاد کشاورزی و برآورد منطقه خود، دفترچهی زنبورداری را به دست آورید. شما با استفاده از دفترچه زنبورداری این امکان را خواهید داشت که از مزیتهای مختلف این رشته برخوردار شوید.
یکی از این مزایای کسب این دفترچه دریافت شکر به نرخ دولتی با توجه به میزان کندوها و طبق سهمیه منطقهی شما است. همچنین شما میتوانید با توجه به این امتیاز از خدمات بیمه تامین اجتماعی و برخی از تسهیلات نیز بهره مند شوید.
بهترین فصل برای پرورش زنبورهای عسل
بهترین موقع برای آغاز شغل زنبورداری فصل بهار است. بهطور کلی در انتهای فصل زمستان و ابتدای بهار که هوا رو به گرم شدن است، زنبورها شروع به فعالیت خواهند کرد. بنابراین برای یافتن شهد یا گرده از کندو بیرون میآیند. علاوه بر آن باید بدانید که خرید و فروش کندوها نیز در همین فصل ( فصل بهار ) صورت میگیرد.
بهترین مکان جهت پرورش زنبور عسل
مکانی که در آن به پرورش زنبور عسل میپردازید، باید شرایط زیر را داشته باشد:
- انواع مختلفی از گل و یا گرده و شهد داشته باشد.
- موقعیت جغرافیایی آن به طوری باشد که شرایط آب و هوایی خوبی برای زنبورها داشته باشد. در واقع بهترین آب و هوا برای زنبورها، آب و هوایی است که بسیار گرم یا سرد نباشد، بارندگی به میزان کافی وجود داشته باشد، میزان باد زیاد نباشد و دما حدودا بین شانزده تا سی و دو درجهی سانتی گراد باشد. این محدودهی دما بهترین محدوده برای پرورش زنبورها است.
- مکان مناسب زنبورداری شما باید در چهار کیلومتری زنبورداران دیگر واقع شده باشد. در واقع هر چقدر در منطقهای زنبور کمتر باشد، گلها شهد بیشتری خواهند داشت. همچنین دقت داشته باشید که فاصله هر دو کندو حدودا دو و نیم متر باشد.
- مکان پرورش زنبور عسل شما باید به میزان کافی از آب آشامیدنی برخوردار باشد.
- در این مکان نباید هر گونه حیوانی چون خرس و یا پرندهای که زنبور خوراک آنها است، وجود داشته باشد.
- علاوه بر تمامی این موارد بهتر است مکانی که برای زنبورداری خود انتخاب میکنید نزدیک به بازار باشد.
ابزار ضروری جهت پرورش زنبور عسل
برای شغل زنبورداری شما به ابزار خاصی نیاز خواهید داشت. در این بخش قرار است به معرفی این ابزارها بپردازیم.
• لباس مخصوص زنبورداری
لباسهایی که مناسب پرورش زنبور عسل هستند، عموما به صورت یک سره یا دو تیکه هستند. این لباسها کل بدن شخص را میپوشانند. اما همراه با این لباسها فرد باید چکمه و کلاه زنبورداری نیز داشته باشد. علاوه بر آن تا موقعی که نیش زنبور وارد بدن شما نشده است باید از دستکشهایی از جنس چرم یا پلاستیک استفاده کنید. ولی اگر نیش وارد بدن شما شده است، میتوانید تنها در مواقع ضروری دستکش دست کنید.
• دودی
به کار بردن دودی در زمان باز کردن درب کندو ضروری است. با کمک این دودیها زنبورها متوجه حضور زنبوردار شده و کمتر نیش میزنند.
• اهرم
از اهرمها برای جدا کردن قابهایی که به یکدیگر وصل شدهاند، استفاده میکنند. همچنین میتوان از این وسیله جهت برداشتن درب یا بررسی پاکیزگی کندو یا تراش دادن مومهای اضافی استفاده کرد.
• سیم گالوانیزه
این سیم را میتوان جهت سیم کشی قابها به کار برد.
• تخته موم دوز
تخته موم دوز جهت چسباندن یا وصل کردن برگ موم روی قابهای سیمی شده استفاده میشود.
• موم دوز
موم دوز در واقع ابزاری است که شامل یک چرخ دندانه دار میشود. بعد از گرم کردن این وسیله در آب گرم و به کمک تخته موم دوز و حرکت آن روی سیم، میتوان سیم را به لایهی موم دوخت و چسباند.
• برس زنبور
از برس زنبور جهت برداشتن زنبورها از روی شانه هنگام برداشت عسل میتوان استفاده کرد.
• موم بر
موم بر از یک چرخ تیز از جنس فلز تشکیل شده است. این ابزار جهت برش موم به اندازههای دلخواه کاربرد دارد.
• ظرف غذاخوری
برای تغذیهی زنبورها میتوان از این گونه ظرفها استفاده کرد. این ظرفها دارای ابعاد و اشکال مختلفی هستند.
• چنگال ویژه عسل
از این وسیله جهت پولک تراشی در زمان برداشت عسل استفاده میشود.
• اکستراکتور
کاربرد این ابزار در استخراج عسل است.
جمع بندی
همانطور که قبلا نیز اشاره شد جهت شروع کار پرورش زنبور عسل باید اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشید. شما میتوانید این اطلاعات را از طریق سایتها و کتابها به دست آورید و یا در دورههای آموزشی که در این زمینه وجود دارند، شرکت نمایید. همچنین میتوانید در طول یک سال به عنوان کارآموز در کنار شخصی که در این کار تجربه و تبحر دارد، مشغول به کار شوید.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.