در این مقاله بخوانید
زنبور کارگر چیست و در کندو چه وظیفهای دارد؟ زنبور عسل چگونه به لاروها غذا میدهد؟ وظیفه نگهبانی و دفاع از کندو بر عهده کدام نوع زنبور است؟ زنبورهای کارگر چگونه کندو را از وجود ملکه با خبر میکنند؟ تغذیه زنبورهای نر جوان بر عهده کدام گروه از زنبورها است؟ چگونه روش زنبور داری را فرا بگیریم؟ با ما همراه باشید تا جزئیات بیشتری از زنبورهای کارگر و وظایف آنها بدانید.
مقدمه
زنبورداری شغلی است که قدمت تاریخی دارد و هر کس که وارد این حرفه میشود باید با زنبورها و چگونگی کارکرد آنها آشنا شود. در کندو سه نوع زنبور زندگی میکنند که یکی از آنها زنبور کارگر است. این زنبور ماده است اما فقط در شرایط ویژه تخم ریزی میکند. در ادامه بیشتر با این زنبور زحمت کش آشنا میشویم.
آشنایی با زنبورهای کارگر
زنبورهای کارگر جزئی از کندو هستند. به این زنبورها زنبور عسل هم میگویند چون مهمترین کاری که انجام میدهند همین تولید عسل است. این زنبورها در عین حال که ماده هستند اما کار تخم گذاری انجام نمیدهند و این کار به عهده ملکه است. هر کندو از سه نوع زنبور پر میشود ملکه، زنبور کارگر و زنبور نر. زنبور عسل یا کارگر در مقایسه با دو نوع زنبور دیگر، اندام و غدههای خاصی دارد که کارهای زیادی انجام میدهد.
مقدمه آشنایی با زنبورهای کارگر
بدن زنبور کارگر موهای کرک مانندی دارد که باعث جمع شدن گرده گلها و پخش آنها میشود. همچنین گردهها باعث تنظیم دمای بدن زنبور عسل هم میشوند. به طور کلی زنبورهای کارگر از سه بخش سر، سینه و شکم تشکیل شدهاند. عمر این زنبورها بسته به فصلی که در آن به دنیا میآیند متفاوت است. مثلا اگر در فصل زمستان به دنیا بیایند و بتوانند خودشان را از سرما حفظ کنند 4 الی 6 ماه میتوانند زنده بمانند.
زنبور عسل در زمستان از ذخیره غذایی بیشتری برخوردار است و کمتر در این فصل کار میکند برای همین امکان زنده ماندن و سالم ماندن آنها وجود دارد. زنبور کاگر در تابستان زیاد کار میکند برای همین زود خسته و پیر میشود و عمر کوتاهی پیدا میکند. زنبورهای کارگر نقش کلیدی در کندو دارند و وظایف زیادی بر عهده آنها گذاشته شده است. در ادامه با چند وظیفه این زنبورها آشنا میشویم.
- زنبور کارگر وظیفه تمیز کردن حجره را بر عهده دارد: اولین کاری که زنبور عسل انجام میدهد حجره یا اتاقها را تمیز میکند. لاروها و زنبورهایی که مردهاند توسط زنبور کاگر از حجره بیرون انداخته میشوند تا شرایط بیماری برای سایر اعضا ایجاد نشود. این کار باعث باز شدن فضای بیشتر برای کارگرهای جوان و همچنین تخم گذاری ملکه میشود.
- دمای کندو نیاز به تنظیم دارد: یکی دیگر از وظایف زنبور کارگر تنظیم دما و یکنواخت کردن کندو است. قسمتهای مختلف کندو به دماهای مختلفی نیاز دارد مثلا قسمتی که نوزادان نگهداری میشوند باید دما در حدود 34 و نیم درجه باشد تا نوزادان بتوانند رشد کنند.
اگر دمای کندو بیشتر شود و گرما زیاد باشد زنبورها در این دما بی حال شده و کم کم از بین میروند. ولی زنبورهای کارگر با آبرسانی به کندو دمای آن را به حالت اولیه بر میگردانند. آنها آب را در فضاهای مخصوصی میریزند و شروع به بال زدن میکنند. این کار باعث تولید هوای سرد در کندو میشود و با هوای گرم کندو به تعادل میرسد. اگر کندو سرد باشد زنبورها کنار هم قرار میگیرند و با گرمای خودشان محیط را گرم میکنند.
- حفظ و نگهداری عسل: زنبور عسل وظیفه تولید عسل را بر عهده دارد و با پر کردن شانها ذخیره زمستان خود را تهیه میکند. وقتی حجرههای شانها از عسل پر شد زنبور کارگر روی آن را با موم میپوشاند. این کار باعث میشود که عسل با هوای بیرون در تماس نباشد زیرا هوای بیرون باعث آلوده شدن و خراب شدن عسل میشود.
- تغذیه و غذادهی به سایر زنبورها: زنبورهای نر وقتی جوان هستند خودشان غذا نمیخورند و این کار جز وظایف زنبور کارگر است که به آنها غذا بدهد. این زنبورها وقتی بالغ شوند خودشان از مواد غذایی داخل کندو تغذیه میکنند. علاوه بر این زنبورهای کارگر باید به لاروها هم غذا بدهند.
آنها این کار را با دو غدهای که در دو طرف سرشان وجود دارد انجام میدهند. به این صورت که غذای لاروها عسل نیست بلکه مادهای بنام ژله رویال است که از این غدهها ترشح میشود و زنبورهای کارگر برای غذا دادن به لاروها استفاده میکنند. چند روز اول زندگی زنبور کارگر این غدهها غیر فعال هستند و آنها ابتدا به لاروهای مسن و زنبورهای نر غذا میدهند تا این غدهها فعال شوند و ژله ترشح کنند.
- ملکه را همراهی میکنند: زنبور کارگر باید مراقب ملکه باشد و به آن غذا بدهد. همانطور که میدانید اگر ملکه در کندو نباشد زنبور کارگر شروع به نر زایی میکند. وقتی ملکه در کندو است از خود مادهای بنام QMP ترشح میکند و زنبورهای کاگر این ماده را در سرتاسر کندو توزیع و پخش میکنند. این کار یعنی ملکه در کندو وجود دارد و هیچ کس غیر از او نباید کار تخم گذاری انجام دهد.
- حفاظت از گردهها وظیفه زنبورکاگر است: کار دیگری که زنبور کارگر انجام میدهد این است که گردههایی که وارد کندو میشوند را با عسل مخلوط میکنند تا ترش یا فاسد نشوند. باکتریها به گردهها حمله میکنند و باعث خراب شدن آنها میشوند اما چون عسل خاصیت ضد باکتریایی دارد گرده را از گزند باکتری حفظ میکند.
- موم بافی: حجره شان توسط زنبورکارگر ساخته میشود. او غدههایی دارد که موم ترشح میکنند. زنبور عسل از این مومها برای ساختن حجره شانها استفاده میکند. بره موم مادهای است که برای محافظت دیوارهای کندو استفاده میشود این ماده توسط زنبوران کارگر از گیاهان جمع آوری میشود و توسط آنزیمهای خاصی که در زنبورهای کارگر وجود دارد مخلوط میشود و برای حفاظت دیوارها استفاده میشود. این ماده نمیگذارد فساد در کندو ایجاد شود.
- دفاع و نگهبانی از کندو: از وظایفی دیگر زنبور عسل یا همان زنبور کارگر دفاع از حریم کندو است. کار دفاع زنبورهای کاگر 18 تا 21 روزه است و در این مدت بیشترین و بدترین نوع زهر از نیش آنها خارج میشود تا زنبورهای بی عسل یا هر مزاحم دیگری که وارد حریم کندو میشود را از بین ببرد. اگر برخی کندوها را نگاه کنید میبینید تعداد بسیار زیادی زنبور در اطراف آن پرواز میکنند آنها در حال محافظت از کندو هستند. تا هر کس که غیر خودی است را نیش بزنند و از کندو دور کنند.
جمع بندی
زنبور کارگرها جز اصلی کندو هستند. این زنبورها وظایف مختلفی بر عهده دارند و نبود آنها در کندو خسران است. تغذیه زنبورهای نر جوان و لاروها بر عهده زنبور عسل کارگر است. همچنین زنبور کارگر برای محافظت از خود و کندو نگهبانی میدهند. بسیاری از زنبورها با پرواز کردن در مقابل ورودی کندو این کار را انجام میدهند.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.