در این مقاله بخوانید
زنبور عسل چیست؟ آیا میدانید زنبورها کندوی خود را چگونه میسازند؟ چگونه باید ملکه زنبور را بشناسیم؟ وظیفه ملکه کندو زنبور عسلها چیست؟ چه راههای وجود دارد که ما بتوانیم ملکه زنبورها را شناسایی کنیم؟ طریقه فراگیری از دوره آموزش پرورش زنبور عسل چگونه است؟
در ادامه به این پرسشها پاسخ خواهیم داد.
مقدمه
زنبور عسل یک حشره دوبال است. این حشره برای طبیعت و انسانها بسیار مفید و سودمند است، زیرا برای طبیعت گرده افشانی گلها را میکند و همچنین با گرده گلها و مکیدن شهد آنها برای انسانها عسل درست میکند. در زبان فارسی به زنبور عسل گنج و مگش انگبین هم گفته میشود. زنبور عسل یک حشره اجتماعی است و نمیتواند به تنهایی و انفرادی در طبیعت زنده بماند و زندگی کند. کندوی عسل دارای ملکه است که ملکه کندو نقشه مهمی در کلونی دارد.
مقدمه
زنبور عسل چیست؟
زنبور عسل نوعی حشره است که دو بال بر روی پشت خود دارد. زنبورها ارتباط بسیار نزدیکی با خانواده مورچهها دارند. زنبورهای عسل در گرده افشانی گلها نقش بسزایی دارند. زنبورهای عسل نژاد اروپایی در تولید عسل و موم بسیار نقش مهمی دارند.
زنبورهای عسل به سه دسته زنبورهای نر، ملکه کندو و زنبورهای کارگر تقسیم میشوند. زنبورهای عسل از حشرات اجتماعی هستند و به تنهایی قادر به ادامه حیات خود نیستند.
زنبور عسل چیست؟
چگونه ملکه زنبور را از بقیه زنبورها تشخیص دهیم؟
در کلونی زنبورهای عسل و در هر کندو یک ملکه کندو وجود دارد. دیگر زنبورهای نر و کارگر از تخمهای ملکه کندو متولد شدهاند. وجود ملکه برای بقا بقیه زنبورها و سلامتی کندوها بسیار مهم و ضروری است. اگر ملکه کندو پیر شود و یا بمیرد و دیگر زنبورهای عسل نتوانند برای کندو یک ملکه جانشین پیدا کنند کندو از بین میرود. افرادی که به شغل و پیشه زنبورداری مشغول هستند باید راههای شناسایی ملکه از بقیه زنبورهای عسل را کاملا بلد باشد. در ادامه راههایی برای شناسایی ملکه زنبور عسل را توضیح میدهیم.
چگونه ملکه زنبور را از بقیه زنبور ها تشخیص دهیم؟
شناسایی ملکه زنبورهای عسل از طریق ظاهر
- شناسایی از طریق اندازه: زنبور عسل ملکه از دیگر زنبورهای عسل درون کلنی و کندو بزرگتر است. در بعضی از مواقع زنبورهای نر میتوانند از ملکه کندو نیز بزرگتر باشند. اما اگر راه شناسایی را بلد باشید میتوانید از طریق ضخامت ملکه را از بقیه زنبورها جدا کنید، زیرا ملکهی کندو از بقیه زنبورها بلندتر و باریکتر است.
- شناسایی از طریق انتهای بدن زنبور: انتهای بدن زنبور عسل کارگر ظاهری گرد دارد، در حالی که انتهای بدن ملکه کندو نوک تیز است. این راه آسانترین راه تشخیص زنبور ملکه از دیگر زنبورهای کندوی عسل است.
- شناسایی ملکه کندو از طریق پاها: پاهای زنبورهای ملکه نسبت به پاهای دیگر زنبورهای عسل و کارگر رو به سمت بیرون کشیدهتر است. لازم به ذکر است اگر از زاویه بالا به پاهای زنبورهای دیگر نگاه کنید اصلا دیده نمیشود، ولی اگر از همان زاویه به پاهای زنبور ملکه نگاه کنید پاهای آنها کاملا مشخص و رو به بیرون دیده میشوند.
- شناسایی از طریق نیش: در هر کندو یک ملکه بیشتر وجود ندارد. اگر برای شناسایی ملکه کندو با یکی از زنبورهای عسل به شک افتادید، کافیه نیشهای آن دو را زیر ذرهبین قرار دهید. ملکه دارای نیشی بلند و بدون هیچ گونه برآمدگی و برجستگی است، اما زنبورهای نر و کارگر و همچنین ملکههای باکره دارای نیشهایی با برآمدگی زیاد و خاردار هستند.
شناسایی ملکه زنبورهای عسل از طریق ظاهر
شناسایی ملکه زنبورها از طریق موقعیت مکانی آنها
- تشخیص ملکه کندو از طریق لاروها: هر قاب از لاروها را جداگانه برداشته و به جست و جو در آنها بپردازید. لاروها شبیه کرمهای سفید رنگی هستند که اغلب کنار یکدیگر جمع میشوند. تمام تخمهای درون کندوها را ملکه میگذارد و این احتمال بسیار بالا است که ملکه کندو را در کنار لاروها پیدا کنید. لازم به ذکر است اگر لاروهای جدیدی نیز در کندوها مشاهده کردید در همان نزدیکیها ملکه زنبور عسل در آنجا خواهد بود.
- شناسایی ناحیه مخفی کندوها: ملکه زنبور عسل معمولا در بیرون از کندو و یا نواحی حاشیه کندو پرسه نمیزند. ملکه کندو به دورترین نقطه اشغال شده توسط زنبورهای کارگر و نرها میرود.
پس برای شناسایی ملکه باید به جستجو در دورترین قسمت از کندو بپردازید.اگر قاب کندوها عمودی باشد ملکه در وسط و یا پایینترین قسمت از کندو میرود. اما اگر کندو افقی باشد ملکه به مرکز کندو میرود.
شناسایی ملکه زنبورها از طریق موقعیت مکانی آنها
شناسایی ملکه کندو از طریق رفتار
- تجمع کردن غیر عادی زنبورها: بعضی مواقع ملکه کندو در کندو پرواز میکند، از این رو دیگر زنبورهای عسل برای او راه را باز میکنند و از سر راه ملکه کنار میروند. در چنین مواقعی اگر زنبورهای عسل به یکدیگر چسبیده باشند به احتمال زیاد ملکه در آنجا خواهد بود.
- بیکار بودن: اگر در کندو زنبور عسلی را دیدید که هیچ کاری نمیکند به احتمال زیاد او ملکه کندو است، زیرا ملکه توسط دیگر زنبورها تغذیه میکند و وظیفه آن فقط تخم گذاری است.
شناسایی ملکه کندو از طریق رفتار
انواع نژاد زنبورهای عسل
- زنبورهای سیاه: نژاد این گونه از زنبورها در کوههای آلپ، قاره اروپا و روسیه وجود دارد. این نوع از زنبورها دارای بدنی بسیار درشت و به رنگ سیاه هستند. این زنبورها زبانی با طول زیاد دارند به طوری که زبان آنها به ۶تا ۴ میلیمتر هم میرسد. زنبورهای سیاه در اواخرا بهار رشد و تولید مثل کندی دارند ولی در تابستان رشد بسیاری خواهند داشت. آنها به انواع بیماری بسیار حساس هستند و همچنین شرایط سخت زمستان و سردی آن را هم به خوبی تحمل میکنند.
- زنبور عسل ایتالیایی یا زنبور طلایی: این نوع از زنبور عسل در شبه جزیره ایتالیا رشد میکند. جثه کوچکی نسبت به زنبور عسلهای سیاه دارند و رنگ آنها نیز زرد مایل به قهوهای است. این نوع از زنبورها زبانی به طول ۶ میلیمتر دارند.
نژاد این نوع از زنبور عسلها بسیار آرام است و خیلی تمایلی به تولید مثل و تخم گذاری ندارند. در فصل بهار رشد خوبی دارند و شرایط سخت زمستانی را نیز اصلا تحمل نمیکنند.
- زنبور عسل ایرانی: این نوع از زنبورها در ایران وجود دارند. شکل ظاهری آنها به این صورت است که سه خط اول شکم آنها سیاه و بقیه حلقهها به رنگ زرد مایل به خاکستری دیده میشود. در تابستان به خوبی رشد میکنند و در خرداد ماه به بیشترین رشد خود میرسند. همچنین سردی هوای زمستان را خوب تحمل میکنند و تمایل زیادی به تولید مثل دارند.
انواع نژاد زنبورهای عسل
نتیجه گیری
زنبور عسل حشره بسیار مفیدی برای انسان و طبیعت است. زنبورهای عسل از طریق تخم گذاری تولید مثل میکنند. در هر کندو یک ملکه وجود دارد، که وظیفه اصلی ملکه کندو تخم گذاری است. راههایی برای شناسایی ملکه وجود دارد که در بالا به آنها اشاره شده است. همچنین زنبورهای عسل دارای انواع مختلف و نژادهای گوناگونی هستند که به چند نمونه از آنها اشاره کردیم.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.