در این مقاله بخوانید
مسمومیت با قارچ چیست؟ مسمومیت با قارچ سمی چه علائمی دارد؟ آیا مسمومیت با قارچ کشنده است؟ راههای درمان مسمومیت ناشی از قارچ چیست؟ دوره آموزش تولید و پرورش قارچ چگونه است؟ در ادامه به معرفی علائم مسمومیت با قارچ سمی و دیگر سوالات مطرح شده میپردازیم، پس با ما همراه باشید.
مقدمه
افراد هر ساله پس از خوردن قارچ از حیاط خانه یا مکانهای بیرونی خود مسموم میشوند. اما بهتر است بدانید هر قارچی نباید خورده شود. ولی تشخیص اینکه کدام قارچ را میتوان خورد و کدام را نه، دشوار است. قارچهای سمی میتوانند آسیبهای جدی و جبران ناپذیری ایجاد کنند. برخی ممکن است خدایی نکرده شما را به کام مرگ بکشانند.
علائم مسمومیت با قارچ
علائم مسمومیت با قارچ سمی میتواند بلافاصله و در کمترین زمان پس از خوردن قارچ ظاهر شود. ممکن است این علائم به سرعت بروز نکنند و بعد از گذشت چندین ساعت خود را نشان دهند. بهتر است بدانید علائمی که در طی 2 ساعت رخ میدهند نسبت به علائمی که بعد از گذشت 6 ساعت ظاهر میشوند خطر کمتری دارند. اما برخی قارچها هستند که با خوردن آنها علائم مختلفی در قسمتهای مختلف بدن ایجاد میشود که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
- حالت تهوع
- گرفتگی معده
- استفراغ
- اسهال (گاهی اوقات خونی)
- سردرد
- سرگیجه
- برافروختگی (گرم و قرمز) در صورت و شکم
- تپش قلب
علائم جدیتر عبارتاند از:
- تشنج
- توهمات
- مشکلات تنفسی
- نارسایی کلیه / کبد
- کما
- مرگ.
علائم مسمومیت در قسمت های مختلف بدن
- علائم اولیه دستگاه گوارش: قارچهایی که علائم اولیه دستگاه گوارش را ایجاد می کنند (مثلاً کلروفیلوم مولیبدیتها و قارچهای قهوهای کوچک که اغلب در چمنزارها رشد میکنند) باعث گاستروانتریت میشوند که گاهی با سردرد یا میالژی همراه است. اسهال گاهی اوقات خونی است. علائم معمولاً در عرض 24 ساعت برطرف میشوند.
- علائم اولیه عصبی: قارچهایی که باعث علائم اولیه عصبی میشوند، شامل قارچهای توهمزا هستند که معمولاً به صورت تفریحی مصرف میشوند زیرا حاوی یک ماه توهم زا به نام سیلوسایبین هستند. رایجترین آنها اعضای جنس Psilocybe هستند، اما برخی از جنسهای دیگر حاوی psilocybin هستند.
علائم در عرض 15 تا 30 دقیقه شروع میشود و شامل سرخوشی، تقویت قوه تخیل و توهم است. در این مسمومیت تاکی کاردی و فشار خون بالا شایع است و هیپرپیرکسی در برخی از کودکان رخ میدهد. با این حال، عواقب جدی نادر است. درمان گه گاه شامل تزریق آرامبخش (به عنوان مثال، با بنزودیازپینها) است.
- علائم اولیه موسکارینی: قارچهایی که علائم اولیه موسکارینی را ایجاد میکنند شامل اعضای جنس Inocybe و Clitocybe هستند. علائم ممکن است شامل سندرم SLUDGE از جمله میوز، برونشوره، برادی کاردی، دیافورز، خس خس سینه، و فاسیکولاسیون باشد. علائم معمولاً خفیف هستند، در عرض 30 دقیقه شروع میشوند و در عرض 12 ساعت برطرف میشوند. آتروپین ممکن است برای درمان علائم شدید موسکارینی (مانند خس خس سینه، برادی کاردی) تجویز شود.
- علائم گوارشی تاخیری: قارچهایی که باعث تاخیر در علائم گوارشی میشوند، شامل اعضایی از جنس Amanita ، Gyromitraو Cortinarius هستند. سمیترین قارچ آمانیتا قارچ کلاهک مرگ، که باعث 95 درصد از مرگ و میر مسمومیت با قارچ سمی میشود. گاستروانتریت اولیه، که ممکن است 6 تا 12 ساعت پس از مصرف رخ دهد، میتواند شدید باشد. هیپوگلیسمی میتواند رخ دهد. علائم اولیه برای چند روز کاهش مییابد.
سپس نارسایی کبد و گاهی نارسایی کلیه ایجاد میشود. مراقبت اولیه شامل نظارت دقیق برای هیپوگلیسمی و احتمالا دوزهای مکرر زغال فعال است. درمان نارسایی کبد ممکن است نیاز به پیوند کبد داشته باشد. دیگر درمانهای خاص (به عنوان مثال، استیل سیستئین، پنی سیلین با دوز بالا، امولسیون چربی) ثابت نشده است.
قارچ های سمی گوارشی
- قارچ Amanita smithiana باعث گاستروانتریت تاخیری، معمولا 6 تا 12 ساعت پس از مصرف و نارسایی حاد کلیه (معمولا 1 تا 2 هفته پس از مصرف) میشود که اغلب نیاز به دیالیز دارد.
- قارچ ژیرومیترا میتواند همزمان با گاستروانتریت یا مدت کوتاهی پس از آن باعث هیپوگلیسمی شود. سایر علائم ممکن است شامل مسمومیت سیستم عصبی مرکزی (به عنوان مثال، تشنج) و پس از چند روز، سندرم کبدی باشد. مراقبت اولیه شامل نظارت دقیق برای هیپوگلیسمی و احتمالا دوزهای مکرر زغال فعال است. علائم عصبی با پیریدوکسین 70 میلیگرم بر کیلوگرم انفوزیون آهسته طی 4 تا 6 ساعت (حداکثر دوز روزانه 5 گرم) درمان میشود.
- بیشتر قارچهای کورتیناریوس بومی اروپا هستند. نارسایی کلیه با علائم درد پهلو و کاهش خروجی ادرار ممکن است 3 تا 20 روز پس از مصرف رخ دهد. نارسایی کلیه اغلب خود به خود برطرف میشود.
اگر این علائم را درخود مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه کنید اما به طور کلی میتوان گفت که تشخیص مسمومیت با قارچ دشوار است. پزشک به معاینه شما میپردازد و او از شما در مورد علائم و زمان و آنچه اخیرا خوردهاید سؤال میکند. به طور کلی تشخیص مسمومیت با قارچ سمی بر اساس اطلاعاتی است که ارائه میدهید.
جلوگیری از مسمومیت با قارچ های سمی
اولین و اساسیترین نکته برای جلوگیری از مسمومیت با قارچ سمی نخوردن قارچهای مختلف در مکانهای گوناگون است. تشخیص قارچ سمی از غیرسمی بسیار دشوار است. زیرا قارچ سمی و غیرسمی در کنار یکدیگر رشد میکنند.
هیچ آزمایشی برای تشخیص قارچ سمی از قارچ غیرسمی وجود ندارد. قارچهایی که روی درختان زنده رشد میکنند از قارچهایی که در زمین رشد کردهاند خطر کمتری دارند. به این نکته توجه کنید که پختن قارچهای سمی سم موجود در آنها را از بین نمیبرد.
درمان مسمومیت با قارچ
گونههای متعدد قارچ در هنگام بلع مسمومیت ایجاد میکنند. علائم بسته به گونه و نوع قارچ متفاوت است. شناسایی گونههای خاص دشوار است، بنابراین درمان معمولا با علائمی که فرد نشان میدهد انجام میگیرد. اگر مشکوک به مسمومیت با قارچ سمی هستید، بهترین کار تماس گرفتن با پزشک یا مرکز کنترل سم است.
اگر فرد بیهوش است، نفس نمیکشد یا تشنج دارد بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید و در سریعترین زمان ممکن فرد را به بیمارستان برسانید. اگر فرد استفراغ کرده باشد، احتمالاً بدترین حالت تمام شده است.
پزشکان ممکن است برای ایجاد استفراغ به فرد زغال چوب فعال بدهند. پزشک معالج ضربان قلب، درجه حرارت و فشار خون فرد را بررسی میکند. او از نزدیک برای علائم و عوارض شدید تحت نظر قرار میگیرد. به طور کلی زغال چوب فعال ممکن است برای محدود کردن جذب مفید باشد. درمانهای پادزهر متعددی بهویژه برای گونههای آمانیتا آزمایش شدهاند، اما هیچ یک نتایج مثبت ثابتی نشان ندادهاند. تا حدالامکان از خوردن قارچهای خودرو در مکانهای مختلف خودداری کنید.
جمع بندی
اثرات کوتاه مدت مسمومیت با قارچ سمی ناخوشایند است. این موارد مربوط به استفراغ و اسهال است. علائم شدیدتر ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا بهبود یابد یا باعث آسیب دائمی شود. لذا در خوردن قارچ خیلی احتیاط کنید و بهتر است آنها را از مراکز خرید معتبر تهیه کنید.
پیشنهاد میکنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات پرورش قارچ 118فایل نیز دیدن فرمایید.