در این مقاله بخوانید
مقدمه
هر انسانی در طول زندگی اش با اجرای یک شعبده باز چه در برنامه‌ی تلوزیونی و چه در جشن‌ها مواجه شده است. اولین سوالی که بعد از شگفت زده شدن هنگام تماشای یک اجرای شعبده بازی در ذهن هر فرد ایجاد می‌شود این است این ترفند شعبده بازی چگونه طراحی می‌شود؟ برای رسیدن به جواب این سوال با ما همراه باشید.
طراحی ترفندهای شعبده بازی
معمولا طراحی ترفندهای شعبده بازی کاملا حساب شده و دقیق انجام می‌شود و بر سه پایه استوار هستند.
- مهارت شعبده باز
- علم
- خطای دید تماشاچی
نکته‌ی دیگر در طراحی ترفندهای شعبده بازی این است که تعدادی از شعبده بازی‌ها در واقع نیازی به چشم بندی یا راز فاش نشده ندارند و صرفا مهارت شعبده باز را به چالش می‌کشند و مردم عادی با وجود این که راز آن را می‌دانند اما توان انجامش را ندارند.
مهارت شعبده باز
اولین و مهمترین عامل در طراحی ترفندهای شعبده بازی مهارت شعبده باز در میخکوب کردن تماشاچی سر جایش می‌باشد. این مهارت که به نمایش دادن ترفند مربوط است تاثیر اصلی را روی ذهن مخاطب دارد. برای او سرگرم کننده است. گاهی برای ایجاد جو و گاهی نیز با کمدی همراه می‌شود و در همین میان شعبده باز کار خود را با دقت انجام می‌دهد.
اگر دقیق تر بخواهیم مهارت شعبده باز را توضیح دهیم، شعبده باز در لحظه به تماشاچیان خود توجه می‌کند و مطمئن می‌شود که حواس آنها به سمت دیگری پرت شده است و آنچه را که نباید نمی‌بینند و در نهایت با سرعت بالا کار خود را انجام می‌دهد و جمعیت را شگفت زده می‌کند.
علم
هر ترفند به طرز عجیبی دلیل علمی دارد و از آن سرچشمه می‌گیرد. یعنی تمام آنها را می‌توان به علوم ریاضی، شیمی و فیزیک بستگی داد. البته شعبده باز‌ها دانشمند نیستند اما برای طراحی ترفندهای شعبده بازی از علم و رخداد‌های علمی الهام می‌گیرند و کاری خارج از آن انجام نمی‌دهند. همچنین تمام آنها را به طور دقیق از نظر زمان انجام دادن و طریقه‌ی آن بررسی می‌کنند و با تمرین زیاد در آن مهارت پیدا می‌کنند.
خطای دید مخاطب
خطای دید مخاطب را نباید دست کم گرفت در بیشتر ترفندهای شعبده بازی این مورد، اصلی ترین پایه‌ی آنها می‌باشد. اگر مخاطب بدون حواس پرتی از اصل ماجرا می‌توانست دقیقا اتفاق را بررسی کند تا حدی متوجه ترفند‌ها می‌شد اما خطای دید در اکثر مواقع این فرصت را در اختیار شعبده باز قرار می‌دهد. حال به بررسی چند شعبده بازی از نظر علمی می‌پردازیم.
بررسی ترفندهای شعبده بازی از نظر علمی
راه رفتن روی آتش
راه رفتن روی آتش طبق تحقیقات به عمل آمده توسط باستان شناسان از ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد انجام می‌شده است. منشا آن نیز در هند می‌باشد. راه رفتن در آتش برای هر فردی تعجب بر انگیز است و قبل از اینکه هر فرد بداند دلیل این توانایی چیست تا سالها باعث شگفتی بیشتر افراد بوده است. این شعبده بازی خطر آفرین و دلهره آور در قرن بیستم و با تحقیقات تالی برکن برای اثبات دلیل علمی در آن سرانجام بعد از قرن‌ها بر مردم فاش شد. حقه‌ی آن تماما به فیزیک باز می‌گشت و با پیشرفت علم در این دوره دیگر عجیب نبود.
علم فیزیک ثابت کرد که ذغال‌های گداخته و خاکستر برای تماس با کف پا و سوزاندن آن گرمای کافی را ایجاد نمی‌کند. همچنین خاکستر رسانای خوبی برای انتقال حرارت نمی‌باشد. افرادی که این کار را انجام می‌دهند نیز روی آتش نه بلکه روی ذغال راه می‌روند که با خاکستر پوشانده شده است. همچنین آن را در تاریکی انجام می‌دهند تا خاکستر پوشیده شده نمایان نشود.
عوامل دیگری نیز در کند کردن رسانایی حرارت موثر است. از عرق کف پا که با تر نگاه داشتن آن باعث جلوگیری از سوختن پا می‌شود تا جریان خون که اگر بالا باشد مدام پوست را خنک می‌کند. اما مهمترین موضوع سرعت قدم برداشتن است.
سرعت قدم برداشتن فردی که اینکار را انجام می‌دهد بسیار مهم است و اگر بیش از حد باشد به ذغال‌ها ضربه وارد می‌کند و پا می‌سوزد. همچنین اگر به کندی آن را انجام دهد سطح پوست فرصت خنک کردن خود را پیدا نمی‌کند و ذغال آن را خواهد سوزاند. پس انجام ابن کار با وجود اینکه دلیل علمی دارد به مهارت بالایی نیز نیازمند خواهد بود.
فرو کردن میخ در بینی
فرو کردن میخ در بینی یک شعبده بازی است که توسط افراد حرفه‌ای انجام می‌شود. اما چگونه می‌شود بدون آسیب چنین عملی را انجام داد؟ آیا این واقعا یک تردستی است؟ مطمئنا با انجام دادن این حرکت توسط شعبده باز افراد به سختی می‌توانند اجرای آن را تماشا کنند.
اما این به چشم بندی و حواسپرتی هیچ ربطی ندارد. در واقع دلیل پزشکی دارد. بله دلیل پزشکی، پژوهشگران این موضوع را دریافته اند که جمجمه‌ی انسان با وجود استحکام حفره‌های بسیاری در خود دارد. در بینی نیز یک دو حفره وجود دارد که ماده‌ی مخاطی را تولید می‌کند و شعبده بازان حرفه‌ای می‌توانند با دقت در آن حفره میخ فرو کنند بدون اینکه فرد دچار آسیب شود. شاید کمی عجیب باشد که افراد با کمک چکش این کار را می‌کنند. اما در علم پزشکی این عمل ممکن است. نکته‌ی جالب این است که افراد حدود چندین قرن است این کار را انجام می‌دهند و این نبوغ شعبده باز در طراحی ترفند‌هایش را نشان می‌دهد.
نتیجه گیری
شعبده بازان در دوران اوج خود برای طراحی ترفندهای جذاب به سمت علم کشیده شدند و بدون اینکه بدانند با بعضی از آنها از علم زمانه‌ی خود نیز فراتر رفتند. این موضوع نشان دهنده‌ی هنرمند بودن شعبده بازان است. با توجه به تاریخچه‌ی این هنر و شروع آن تنها به عنوان یک سرگرمی دستیابی به چنین مرتبه‌هایی واقعا تحسین بر انگیز است.
می‌توان گفت در مواقعی کنجکاوی محققان در مورد بعضی از تردستی‌ها موجب شده تا پیشرفتی در علم با تحقیقات انجام شود که نتیجه‌ی تلاش شعبده بازان و رقابتشان با ترفندهای مختلف بوده است.
امروزه می‌بینیم که از آنها را در سینما و در ساخت بعضی فیلم‌ها نیز استفاده می‌کنند. ترکیب مهارت و تجربه‌ی شعبده باز با علم و خطای دید تماشاگر باعث انجام کارهای فوق العاده‌ای شده است. این حاکی از نبوغ انسان است که در هر حوزه‌ای که فعالیت داشته باشد و از تفکر خود استفاده کند از زمانه‌اش فراتر خواهد رفت.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات شعبده بازی 118فایل نیز دیدن فرمایید.
تلاش، جادویی است که موفقیت را می سازد.
