در این مقاله بخوانید
آموزش چگونگی تبدیل شدن به یک استاد بزرگ شطرنج + ویژگی های لازم و دلایل استاد شدن در شطرنج را در این مقاله برای شما توضیح داده ایم. همچنین می توانید برای فراگیری این ورزش جذاب از دوره آموزش شطرنج حرفه ای استفاده نمایید.
مقدمه
تبدیل شدن به یک استاد بزرگ شطرنج (GM) رویایی است که شطرنج بازان در سراسر جهان آرزوی آن را دارند. این عنوان بعد از عنوان قهرمانی جهان، بهترین عنوان در شطرنج است. تا سال 2021 بیش از 1700 بازیکن در کل جهان به عنوان استاد بزرگ شطرنج دست یافته بودند. تبدیل شدن به یک استاد بزرگ شطرنج به دو دلیل جذاب و مهم است: اولا کسب این عنوان بسیار دشوار است و کار هر کسی نیست. ثانیا هنگامی که یک شطرنج‌باز این عنوان را دریافت کرد، به صورت مادام‌العمر استاد بزرگ می‌ماند (مگر اینکه مثلاً به دلیل تقلب از آن محروم شود). پس بیایید در این مقاله ببینیم چگونه استاد بزرگ شطرنج شویم.
قوانین تبدیل شدن به استاد بزرگ شطرنج
اگر به جزئیات اینکه چگونه استاد بزرگ شطرنج شویم، علاقه‌مند هستید، توصیه می‌کنیم به کتابچه راهنمای رسمی فیده مراجعه کنید. اما ما هم در اینجا به طور اجمالی این فرآیند را توضیح می‌دهیم. برای استاد بزرگ شدن دو کار باید انجام دهید:
1.امتیاز فیده بالاتر از 2500 را دریافت کنید.
2.برنده سه هنجار GM یا سه مرحله پیش‌نیاز استاد بزرگ شوید.
یک هنجارGM ، با عملکرد عالی شطرنج باز در یک تورنمنت به دست می‌آید. اساساً برای برنده شدن در یک هنجار GM، باید در یک تورنمنت که سطح کیفی بالایی دارد و در آن 1/2 از حریفان شما عنوان‌دار هستند، حداقل 9 راند را برنده شوید و در آن به امتیاز 2600 برسید. من فکر می‌کنم کار کوچکی نیست، شما موافقید؟
اما نگران نباشید! این مقاله بر روی کارهایی که باید انجام دهید تا بتوانید آن نیازها را برآورده کنید، (از جمله از کجا شروع کنید، چگونه یاد بگیرید، چگونه ذهنیت یک استاد بزرگ را به دست آورید و چگونه از آخرین تکنیک‌های روز شطرنج استفاده کنید) تمرکز خواهد کرد. در ادامه 11 قدم برای تبدیل شدن به یک استاد بزرگ شطرنج را ذکر می‌کنیم.
مراحل تبدیل شدن به استاد بزرگ شطرنج
1. شروع شطرنج در سن پایین و دوست داشتن شطرنج
اگر می‌پرسید چگونه استاد بزرگ شطرنج شویم، اولین کاری که باید انجام دهید این است که در سن پایین شروع به بازی شطرنج کنید. در حالت ایده آل، شما باید این کار را از کمترین سن ممکن شروع کنید. مگنوس کارلسن در سن 5 سالگی شروع به کار کرد و آبیمانیو میشرا، زمانی که تنها 2 سال و 8 ماه داشت شروع به بازی کرد. پس هر چه زودتر شروع کنید، بهتر است.
در سن کم، ذهن شطرنج باز در یادگیری و درونی کردن الگوها بهتر است. شروع شطرنج در سن کم یک پایه ایده آل از دانش شطرنج در ذهن شما ایجاد می‌کند. داشتن پایه علمی از شطرنج، مهم است زیرا تخمین زده شده است که شطرنج بازها باید روی حدود 100000 الگو کاملاً مسلط باشند تا بتوانند عنوان استاد بزرگ را به دست آورند.
البته این به این معنی نیست که اگر در سن پایین شروع به بازی شطرنج نکردید ناامید شوید. هیچ وقت برای شروع دیر نیست. نمونه‌هایی از بازیکنانی وجود دارد که دیر شروع کردند ولی به بهترین بازیکنان تاریخ تبدیل شدند، مانند میخائیل چیگورین، که بازی را در 16 سالگی آموخت و تا اواخر 20 سالگی بازی را جدی شروع نکرد.
فناوری‌های نوین امروزی باعث شده‌اند یادگیری بازی شطرنج برای بزرگسالان و کودکان آسان تر از همیشه شود. بنابراین با سرعت بسیار زیادتری نسبت به دهه‌های قبلی می‌توانید بر بازی شطرنج مسلط شوید. به طور خلاصه، شروع شطرنج به اندازه کافی ساده است. تنها کاری که باید انجام دهید این است که یاد بگیرید چگونه مهره‌ها را حرکت دهید و تا جایی که می‌توانید بازی کنید. اما مهم‌تر از آن، این است که یاد بگیرد شطرنج را دوست داشته باشد.
تبدیل شدن به استاد بزرگ چندین سال کار سخت می‌خواهد و این یک سرمایه‌گذاری طولانی مدت است که به عزم، پشتکار و اراده قوی نیاز دارد. اگر قرار باشد به مرتبه استاد بزرگی در شطرنج برسید شما زمان زیادی را در حال بازی شطرنج خواهید گذراند. بنابراین مهم است که بازی شطرنج را تمایل داشته باشید. حفظ یک رابطه سالم با شطرنج، یک عامل معین کننده در دستیابی یا عدم دستیابی شما به مرتبه GM یا استاد بزرگ خواهد بود.
2. یاد بگیرید چگونه یاد بگیرید
با فرض اینکه اکنون می‌دانید چگونه شطرنج بازی کنید و آنقدر به شطرنج علاقه دارید که برای ادامه مسیر به سمت استاد بزرگ شدن آماده باشید، گام بعدی یادگیری نحوه یادگیری است. گری کاسپاروف هم گفت: «سخت‌کوشی یک استعداد است. توانایی ادامه دادن به تلاش زمانی که دیگران کار را ترک می‌کنند یک استعداد است»
برای تبدیل شدن به یک استاد بزرگ باید آموخته‌های زیادی انجام شود، بنابراین یک اقدام هوشمندانه این است که مدتی را صرف فکر کردن در مورد نحوه یادگیری خود و بهترین روش برای بهینه سازی این فرآیند کنید. درک نحوه عملکرد مغز، یک گام کلیدی برای بهینه سازی یادگیری شطرنج است.
3. . شروع بازی یا افتتاحیه
مرحله سوم هم مثل سایر مراحل، موردی است که اگر تصمیم بگیرید استاد بزرگ شوید، جزئی از زندگی شما خواهد شد. مگنوس کارلسن می‌گوید: «داشتن ترجیحات در شطرنج بازی کردن به معنای داشتن نقاط ضعف است». با امکانات آماده سازی کامپیوتری، حریفان شما فوق‌العاده آماده هستند. آنها نه تنها احتمالاً دانش متنوع و عمیق مرتبط با نحوه افتتاحیه خود را خواهند داشت، بلکه بازی‌های قبلی شما را مطالعه کرده‌اند، رویکردهای شما را می‌شناسند و برنامه‌ای برای شکست دادن شما خواهند داشت.
این بدان معنی است که شما نمی‌توانید افتتاحیه قابل اعتماد خود را دقیقاً به همان روشی که در آخرین مسابقات خود انجام دادید، بازی کنید. شما باید جدیدترین متدهای نظری افتتاحیه شطرنج را مطالعه کرده و روی آنها مسلط باشید.
شما باید دائماً دانش خود را در مورد افتتاحیه شطرنج به روز کنید. خوشبختانه، دستیابی به این امر در حال حاضر بسیار آسان‌تر از چند دهه پیش است. به جای تکیه بر کتاب‌ها، سایت‌های مختلف به بازیکنان مشتاق اجازه می‌دهند تا با چند کلیک به همه اطلاعات جدید دسترسی پیدا کنند.
4. تاکتیک خود را توسعه دهید
اگر برای شما سوال است که چگونه استاد بزرگ شطرنج شویم، قدم چهارم توسعه تاکتیک خود است. تاکتیک‌ها بخش اجتناب‌ناپذیر و حیاتی بازی شطرنج هستند و توانایی درک حرکت درست را به شما می‌دهند. از بسیاری جهات، بهترین راه برای توسعه این مهارت، سالها شطرنج بازی کردن است. با این حال، راه‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانید برای توسعه تاکتیک استفاده کنید.
از یادگیری تاکتیک به صورت روزانه به عنوان بهداشت روانی شطرنج‌باز یاد می‌کنند. درست مانند بهداشت صبح و عصر، اگر می‌خواهید در شطرنج خوب باشید، باید مغز خود را در فرم نگه دارید. به طور خلاصه، برای سرعت بخشیدن به روند افزایش سطح کیفی شطرنج خود، باید مطالعه دقیق شطرنج را در برنامه روزانه خود قرار دهید و تاکتیک‌های خود را با تمرینات تکراری ارتقاء دهید.
5. استراتژی
داشتن استراتژی شطرنج اغلب یکی از مهارت‌های شطرنج و کلید موفقیت در رسیدن به عنوان GM است. هر چه به دنبال کسب عنوان بالاتر بروید، داشتن یک درک استراتژیک قوی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. استراتژی طیف گسترده ای از مفاهیم را پوشش می‌دهد. درک استراتژیک چیزی است که به بازیکنان اجازه می‌دهد تا فراتر از موقعیت لحظه‌ای روی تخته را ببینند. در واقع داشتن استراتژی یعنی داشتن دید بلندمدت.
داشتن استراتژی است که باعث می‌شود یک بازیکن ماهر تصمیم بگیرد چه زمانی برای شروع یک حمله مناسب است، کدام مهره را فدای کدام مهره کند و تعداد بی شماری از تصمیمات کلیدی که نتیجه یک بازی شطرنج را تعیین می‌کند. استادان بزرگ بالقوه باید درک بسیار خوبی از شطرنج موقعیت دارند و به اصطلاح استراتژی دارند. برای داشتن استرتژی، راه‌های مختلفی وجود دارد، از جمله مطالعه دقیق بازی‌های استادان بزرگ شطرنج، مطالعه اختصاصی تئوری موقعیت و تمرین‌های عملی.
6. پایان بازی‌ها
هر بازیکنی که در باشگاه شطرنج آموزش می‌بیند، هزاران بار این جمله را شنیده است: اگر می‌خواهید امتیاز کسب کنید، باید بازی‌های پایانی را مطالعه کنید. اگرچه مبتدیان اغلب تمایل دارند که مطالعه در بازه‌ها و موقعیت‌های میان بازی را به پایان بازی‌ها ترجیح دهند، اما اگر شما می‌خواهید یک GM باشید، باید در بازی‌های پایانی شطرنج حرفه‌ای باشید.
7. یک پایگاه دانش از بازی‌های استاد بزرگ بسازید
شما باید دانش کاملی در مورد تمام جنبه‌های بازی شطرنج از استراتژی گرفته تا ارزیابی منابع، ابتکار، فداکاری و عناصر روانی مانند تخیل و الگوهای تفکر به دست آورید. هر نقطه ضعفی از شما توسط حریفان، تشخیص داده شده و مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد، بنابراین دانش شما در شطرنج باید کامل باشد. یکی از بهترین راه‌ها برای داشتن دانش کامل در مورد شطرنج این است که فیلم بازی‌های استادان بزرگ تاریخ را ببینید یا کتاب‌هایشان را بخوانید و در ذهن خود به صورت منظم ثبت کنید.
8. چگونه فکر کردن
کوه دیگری که در راه رسیدن به قله استاد بزرگی باید به آن صعود کرد، تا حدی انتزاعی است، اما با این وجود ضروری است. چگونه یاد می‌گیرید که مانند یک کامپیوتر هوشمند فکر کنید؟ دستیابی به طرز فکر صحیح یک گام غیرقابل مذاکره در مسیر تبدیل شدن به یک GM است. از تکنیک‌های تجسم‌سازی گرفته تا تحلیل روان‌شناختی تا تأمل‌های فلسفی، راه‌های مختلفی برای درک بهتر چگونه فکر کردن وجود دارد. اگر به دنبال یک مربی درروانشناسی شطرنج هستید، می‌توانید از فیلم‌های آموزشی رایگان ولادیمیر کرامنیک در مورد تفکر در شطرنج استفاده کنید.
9. تجزیه و تحلیل بازی‌های خود
اگرچه ممکن است دردناک باشد، یادگیری از اشتباهات خود، شاید مفیدترین ابزار یادگیری شما در شطرنج باشد. بعد از هر بازی، باید از اتفاقاتی که افتاده است عبور کنید، نحوه جلو رفتن بازی را در نظر بگیرید و سؤالات زیادی از خود بپرسید. اگر برنده شدید، اشتباه اصلی حریف شما چه بود؟ و اگر آنها این اشتباهات را نکرده بودند، چه می‌کردید؟ اگر شکست خوردی، چه دلیلی داشت؟
با این اوصاف، مهارت و صبر لازم است تا بدانیم چگونه به طور موفق یک موقعیت را تجزیه و تحلیل کنیم. برای ارتقای سطح مهارت‌های تجزیه و تحلیل خود، می‌توانیم دوره رایگان عالی، هنر تجزیه و تحلیل، از استاد ارشد بین المللی شطرنج، کریل اویل دتس را توصیه کنیم.
10. مربی خوب
شما نمی‌توانید به تنهایی یک استاد بزرگ شوید. یک مربی خوب انتخاب کنید که به شما کمک کند تکنیک بازی شطرنج خود را شکل دهید، شما را بر اساس نقاط قوت و ضعف خود آموزش دهد و روانشناسی بازی را به شما بیاموزد. مربی را عاقلانه انتخاب کنید چرا که این شخص برای مدت طولانی در کنار شما خواهد بود. همانطور که پیشرفت می‌کنید و به هدف خود برای تبدیل شدن به یک استاد بزرگ نزدیک می‌شوید، داشتن فردی در کنار خود برای کمک به تجزیه و تحلیل، تمرین، بهبود و آماده شدن برای بازی‌ها ضروری است.
انتخاب یک مربی مناسب یکی از مهمترین تصمیماتی است که یک استاد بزرگ بالقوه می‌تواند بگیرد. این شخص راهنمای شما در راه رسیدن به هدف خواهد بود و بیش از هر کس دیگری به بازی، تکنیک و منحنی یادگیری شما شکل خواهد داد.
این شخص می‌تواند دیدگاه تازه و بینش ارزشمندی را برای شما به ارمغان بیاورد. مربیان در کارهای مهم مختلف مانند آماده‌سازی استراتژی‌های افتتاحیه برای رویارویی با یک حریف خاص، انجام بازی‌های تمرینی طراحی شده برای رفع ضعف خاصی که در آنالیز شناسایی شده‌اند و غیره به شطرنج‌باز کمک می‌کنند.
11. برنده شوید و به پیروزی ادامه دهید
در نهایت، نمی‌توان از این واقعیت اجتناب کرد که برای تبدیل شدن به یک استاد بزرگ شطرنج، باید در بازی‌های شطرنج زیادی برنده شوید. شروع به رقابت کردن، باختن و برنده شدن کنید. هیچ راه دیگری برای GM شدن وجود ندارد. بازی‌ها را یکی پس از دیگری برنده شوید و به برنده شدن ادامه دهید. بدانید که از این به بعد باید نبردهای بی‌شماری را بر سر تخته بجنگید و باید آماده نبرد باشید! به این نقل قول از بابی فیشر توجه کنید: «شطرنج یک جنگ بر سر تخته است. هدف خرد کردن ذهن حریف است.»
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات شطرنج 118فایل نیز دیدن فرمایید.
هرگز از آنچه واقعا می خواهید انجام دهید دست برندارید. فردی که رویاهای بزرگ دارد قدرتمند تر از فردی است که تمام واقعیت ها را می داند.
